Και οι έφεδροι στα αζήτητα

Στιγμιότυπο από την παρέλαση 10.000 εφέδρων μετά την άσκηση «Νικηφόρος» της κυπριακής εθνοφρουράς το 1998. Με τα σημερινά δεδομένα της απόλυτης απαξίωσης του θεσμού, ο αριθμός φαντάζει εντυπωσιακός... Με νόμο του 1881 (!), που ουδέποτε καταργήθηκε, καθορίζονται οι όροι για την άσκηση των πολιτών στη χρήση όπλων - Έκτοτε μόνο αδιαφορία... Η πρόσφατη δήλωση του ΥΕΘΑ κ. Ε. Βενιζέλου στη Ρόδο (95 ΑΔΤΕ) περί επιδιώξεως παραγωγής «μίας μικρότερης, καλά στοχευμένης και αξιοποιήσιμης εφεδρείας» (σ.σ.: άγνωστο γιατί πρέπει να είναι μικρή η εφεδρεία) επανέφερε… στην επικαιρότητα το θέμα της εκπαιδεύσεως των εφέδρων, στο οποίο έχει κατ' επανάληψη αναφερθεί η στήλη τα τελευταία αρκετά χρόνια. Η παραγωγή εκπαιδευμένης εφεδρείας είναι ένα θέμα που απασχολεί όλους τους στρατούς του κόσμου, οι οποίοι για οικονομικούς λόγους είναι αναγκασμένοι να διατηρούν περιορισμένες ένοπλες δυνάμεις εν ενεργεία και βασίζονται για την κάλυψη των αναγκών τους σε περίπτωση κρίσεως ή πολέμου στην επιστράτευση εφέδρων. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται φυσικά και ο Ελληνικός Στρατός, ο οποίος λόγω της μικρής αριθμητικής του δυνάμεως ήταν ανέκαθεν ένας επιστρατευόμενος στρατός. Για τους λόγους αυτούς, όλοι οι στρατοί του κόσμου διαθέτουν ειδικά προγράμματα και κονδύλια για την εκπαίδευση των εφέδρων τους (π.χ. κονδύλια για επιστρατευτικές ασκήσεις) και έχουν θεσμοθετήσει - κυρίως και στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ- ειδικά κίνητρα και μέσα για την προώθηση του συγκεκριμένου σκοπού, όπως εθνικοί και διεθνείς στρατιωτικοί αγώνες μεταξύ εφέδρων, στρατιωτικός αθλητισμός κ.ά. Στην Αμερική, για παράδειγμα, υπάρχει ένα τεράστιο πρόγραμμα αναδείξεως σκοπευτών μεταξύ των πολιτών (Civilian Marksmanship Program), στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του οποίου εκπρόσωποι της αμερικανικής κυβερνήσεως ήλθαν στην Ελλάδα προ 3-4 ετών και αγόρασαν όλα τα αποθέματα των παλαιοτέρων τυφεκίων Μ1 (Garand) και φυσίγγια του Ελληνικού Στρατού. Θητεία Με την ανάγκη παραγωγής εκπαιδευμένης εφεδρείας μη χρήζουσας περαιτέρω διευκρινίσεων, το βασικό πρόβλημα που υπάρχει για την επίτευξη του σκοπού αυτού στην Ελλάδα είναι ο μικρός χρόνος διάρκειας της θητείας, ο οποίος είναι κοινό μυστικό ότι δεν επαρκεί για την ολοκλήρωση του κύκλου εκπαιδεύσεως και τη «μετατροπή» ενός νέου πολίτη σε μαχητή μέσα στους εννέα (στην ουσία ούτε οκτώ) μήνες της πραγματικής του θητείας. Το οξύμωρο εδώ είναι ότι όταν η θητεία ήταν 15 και 18 μήνες, ο Ε.Σ. διέθετε τα αναγκαία κονδύλια για την εκτέλεση επιστρατευτικών ασκήσεων και άλλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τους εφέδρους, με αποτέλεσμα να παράγεται πραγματικά εκπαιδευμένη εφεδρεία, τόσο λόγω της μεγαλύτερης διάρκειας της θητείας όσο και λόγω των επιστρατευτικών ασκήσεων κ.λπ. Παράλληλα με αυτό, μέχρι το 2005 τουλάχιστον, ο Στρατός και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ ενθάρρυναν τη διοργάνωση στρατιωτικών αγώνων των εφέδρων, τη συμμετοχή τους σε διεθνείς εκδηλώσεις (SIOR ΝΑΤΟ, Swiss Raid Commando κ.λπ.), στις οποίες οι Έλληνες έφεδροι συμμετείχαν με αρκετές διακρίσεις, ενώ παράλληλα με αυτό τους διευκόλυνε παρέχοντας τη χρήση των εγκαταστάσεων και μέσων του για την άσκηση και προετοιμασία τους πριν από τους αγώνες. Από τότε και μέχρι σήμερα, με τη θητεία πλέον στους εννέα μήνες και τον δραστικό περιορισμό των λειτουργικών δαπανών σε απαράδεκτα επίπεδα, ο Ε.Σ. δεν είναι σε θέση να παραγάγει εκπαιδευμένη εφεδρεία, τόσο λόγω της μικρής διάρκειας της θητείας όσο και της ανυπαρξίας κονδυλίων για επιστρατευτικές ασκήσεις, μετεκπαιδεύσεις εφέδρων κ.λπ. Αυτό που γίνεται σήμερα είναι ελάχιστες και μικρής διάρκειας επιστρατευτικές ασκήσεις, που έχουν μάλλον συμβολικό χαρακτήρα, ενώ οι μετακλήσεις εφέδρων προς μετεκπαίδευση έχουν καταστεί πλέον «ακαδημαϊκές», με κυρίαρχο στοιχείο τους τις διαλέξεις και τις προφορικές ενημερώσεις, γεγονός που οδήγησε στην απογοήτευση των εφέδρων και την αυξανόμενη απροθυμία τους να μετάσχουν σε αυτές. Ιδιωτική πρωτοβουλία Αυτήν τη στιγμή, το μόνο ζωντανό στοιχείο που υπάρχει στον χώρο των εφέδρων, είναι οι δεκάδες των συνδέσμων εφέδρων και λεσχών εφέδρων καταδρομέων, τα μέλη των οποίων, χωρίς την παραμικρή βοήθεια και με δικά τους μόνο μέσα, έχουν μία εκπληκτική δραστηριότητα σε όλη την Ελλάδα, ασκούμενοι τα Σαββατοκύριακα κυρίως στα βουνά και σε κάθε γωνία της Ελλάδας. Αυτό το δυναμικό φαίνεται να έχει εντοπίσει το ΓΕΣ, το οποίο -σύμφωνα με πληροφορίες- καταγράφει την περίοδο αυτή, με σκοπό τη συγκέντρωση ενός αριθμού περίπου 16.000 εφέδρων καταδρομέων. Αυτό το δυναμικό των «προθύμων» για συνεισφορά στην άμυνα της χώρας, σε αντίθεση με το γενικό πνεύμα της αδιαφορίας των υπολοίπων, και παρά τις τρομακτικές ελλείψεις προσωπικού, ουδείς σκέφτεται να το εκμεταλλευθεί. Ακόμη χειρότερα, δε, το δυναμικό αυτό παρεμποδίζεται να αναπτυχθεί προς όφελος της άμυνας της χώρας, με βάση μια περίεργη νομική γνωμάτευση (του 2005, αν θυμόμαστε καλά), η οποία δεν λέει ότι η παραχώρηση όπλων και εγκαταστάσεων στους εφέδρους απαγορεύεται, αλλά ότι «δεν προβλέπεται». Έτσι, η προετοιμασία των Ελλήνων εφέδρων, που μέχρι τότε μετείχαν σε εθνικούς και διεθνείς στρατιωτικούς αγώνες (π.χ., Swiss Raid Commando κ.ά.) σταμάτησε, όπως σταμάτησε επίσης η φιλοξενία των μελών συλλόγων εφέδρων, που ασκούνταν πλησίον στρατιωτικών εγκαταστάσεων ή η συμμετοχή στο συσσίτιο λίγων δεκάδων εφέδρων. Από τον 19ο αιώνα

Το ΦΕΚ του 1881 για τις σχολές σκοποβολής Το γελοίον του πράγματος -της συγκεκριμένης ευθυνόφοβης γνωματεύσεως, δηλαδή- είναι ότι παραχώρηση όπλων του στρατού σε εφέδρους που θέλουν να ασκηθούν στα όπλα όχι μόνο δεν απαγορεύεται, αλλά προβλέπεται από έναν νόμο που μέχρι σήμερα δεν έχει καταργηθεί. Πρόκειται για έναν νόμο του 1881, ο οποίος δημοσιεύθηκε στην «Εφημερίδα της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος», αριθ. 42 της 11ης Μαΐου 1881. Ο νόμος αυτός (Περί συστάσεως σχολών σκοποβολής) προβλέπει την ίδρυση σχολών σκοποβολής στην πρωτεύουσα κάθε νομού του κράτους, «προς εκγύμνασιν των πολιτών περί την χρήσιν των όπλων, διοικούμενη υπό τριμελούς επιτροπής, επιλεγόμενης παρά του δημοτικού συμβουλίου». Σύμφωνα με τον ίδιο νόμο, σε κάθε σχολή διατίθενται ένας υπαξιωματικός και δύο στρατιώτες από παρακείμενες στρατιωτικές μονάδες, καθώς και «είκοσι όπλα εκ των εν χρήσει εν τω στρατώ και χορηγεί δέκα πέντε χιλιάδες φυσιγγίων, επί τη αγοραία αυτών τιμή, δι' ης χρεούνται η σχολή και οφείλει να αποδώσει αύτη». Με τον ίδιο νόμο, «την πρώτη Κυριακή μετά την εορτήν του Αγίου Γεωργίου, τελούνται εν εκάστη σχολή αγώνες σκοποβολής δι' όπλου και πιστολιού και απονέμονται βραβεία τοις νικηταίς», ενώ ανά τετραετία προβλέπεται η τέλεση στην Αθήνα Πανελλήνιου Αγώνα Σκοποβολής. Τι σχέση έχει ένας νόμος που έγινε ακριβώς πριν από 130 χρόνια με το σήμερα; Προφανώς καμία, αν εξαιρέσει κανείς ότι ο νόμος αυτός ουδέποτε κατηργήθη και ως εκ τούτου ανατρέπει την προαναφερθείσα νομική γνωμάτευση, η οποία είχε καταστρεπτικές συνέπειες για το εφεδρικό κίνημα. Και αν η στήλη ανεφέρθη στον νόμο αυτό τώρα, είναι για να καταδείξει την τεράστια απόσταση, όχι μόνο του χρόνου, αλλά και των αντιλήψεων μεταξύ της τότε και της πολιτικής ηγεσίας της εποχής μας για την άμυνα της χώρας... http://staratalogia.blogspot.com/2011/02/blog-post_06.html (ΚτΕ 05/02/2011 – ΜΑΝΟΣ ΗΛΙΑΔΗΣ)