Ο ρόλος των Ενόπλων Δυνάμεων

Του Θανου Π. Ντοκου*

Ο συμπαθής και γενικά εύστοχος δημοσιογράφος κ. Κων/νος Ζούλας υπέπεσε, νομίζω, σε μεθοδολογικό ολίσθημα σε πρόσφατο άρθρο του σχετικά με το μόνιμο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων (Ε.Δ.) («Με τα κρουασάν... υπό μάλης», «Κ», 2/4/2011). Οχι γιατί τα όσα ανέφερε ήταν αποκυήματα της φαντασίας του.

Οι έχοντες την οποιαδήποτε εμπειρία από τον χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων -είτε απλώς μέσω της στρατιωτικής θητείας είτε με μια υπερ-εικοσαετή σχέση με τα στρατιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα ή με το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, όπως ο γράφων- γνωρίζουν ότι μεταξύ των δεκάδων χιλιάδων μονίμων στελεχών υπάρχουν αδιάφοροι, φυγόπονοι, ανεπαρκείς, διεφθαρμένοι, γενικώς ακατάλληλοι για το στράτευμα. Βεβαίως, η ίδια ακριβώς διαπίστωση, ενδεχομένως σε μεγαλύτερο βαθμό, ισχύει και για πολλές άλλες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων: εφοριακούς, γιατρούς, δικαστικούς κ.ά.

Η ένστασή μου όσον αφορά στις Ε.Δ. αφορά την ισοπεδωτική μορφή των παρατηρήσεων (παρότι στο κείμενο επισημαίνεται ότι αφορούν μόνο μερικές εκατοντάδες στελέχη). Καμία αναφορά δεν γίνεται στην προσφορά της πλειοψηφίας των στελεχών των Ε.Δ. που εργάζονται συχνά σε δύσκολες συνθήκες, σε υπηρεσίες που πρέπει να λειτουργούν σε 24ωρη βάση, 365 ημέρες τον χρόνο και με μεγάλες προσωπικές ευθύνες. Δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν χάσει τη ζωή τους στη γραμμή του καθήκοντος, ενώ ιδιαιτέρως στον στρατό Ξηράς θα πρέπει να συνυπολογιστούν οι συνέπειες των συχνών μεταθέσεων για τις οικογένειες τους. Κάθε άλλο παρά αμελητέα είναι και η κοινωνική προσφορά των Ε.Δ. λόγω της συχνής αδυναμίας του κρατικού μηχανισμού να αντιμετωπίσει κάθε είδους έκτακτες καταστάσεις.

Ασφαλώς υπάρχουν παθογένειες στον χώρο της εθνικής άμυνας, αλλά υπάρχουν και συγκεκριμένα αίτια: 1) το έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας, καθώς κάποιοι πολιτικοί προϊστάμενοι του υπουργείου Εθνικής Αμυνας αξιοποίησαν την υπουργική θητεία τους για κομματικό ή προσωπικό πλουτισμό ή για την εξυπηρέτηση των ψηφοφόρων τους και αδιαφόρησαν για τη χάραξη αμυντικής πολιτικής και την αποτελεσματική λειτουργία των Ε.Δ. 2) Ο κομματισμός και η μετριοκρατία, που καλλιεργήθηκαν συστηματικά από τα δύο κόμματα εξουσίας, τοποθετώντας σε θέσεις-κλειδιά ακατάλληλα στελέχη και αποθαρρύνοντας ή απομακρύνοντας πολλούς άξιους αξιωματικούς. Βεβαίως και υπάρχει εδώ και χρόνια σοβαρό ζήτημα διαφθοράς, σπατάλης, ανορθολογικής οργάνωσης και αναποτελεσματικής αξιοποίησης πόρων. Και παρατηρούνται πληθωρισμός στρατοπέδων, μονάδων και ανωτάτων αξιωματικών, μειωμένη διακλαδικότητα και σπατάλη πόρων σε όμοιες υπηρεσίες των τριών κλάδων, χωρίς δυνατότητα εκμετάλλευσης των οικονομιών κλίμακας.

Επειδή οι λόγοι διατήρησης ισχυρών Ε.Δ. δυστυχώς δεν έχουν ακόμη εκλείψει, είναι σαφής η ανάγκη υιοθέτησης ενός νέου αμυντικού δόγματος που θα λαμβάνει υπόψη το νέο παγκόσμιο και περιφερειακό περιβάλλον ασφαλείας, τις νέες τεχνολογίες, οργανωτικές δομές και μοντέλα εκπαίδευσης. Στόχο αποτελεί η μέγιστη δυνατή αξιοποίηση των διατιθέμενων πόρων και η διατήρηση της αποτρεπτικής ικανότητας της χώρας, στοιχείο που θα βελτιώσει και τη διαπραγματευτική μας ισχύ και περιφερειακό ρόλο. Αυτό το νέο δόγμα μπορεί να προκύψει μόνο από μια ουσιαστική αναθεώρηση της αμυντικής πολιτικής της χώρας.
news.kathimerini.gr/