Ο εξ Ανατολών κίνδυνος είναι πλέον... οικονομικός

Πώς από το ’74 οι τουρκικοί δείκτες έφτασαν και ξεπέρασαν τους ελληνικούς

Του Αντωνη Καμαρα*
Η διατύπωση του Ελληνα πρωθυπουργού ότι η Ελλάδα είναι αντιμέτωπη με την προοπτική της απώλειας της εθνικής της κυριαρχίας, όπως και το 1974, βρήκε πολλούς σύμφωνους. Ομως για να προεκτείνουμε αυτό τον προβληματισμό δεν πρέπει να μείνουμε στο 1974 αλλά να αναλογιστούμε τις μακροχρόνιες συνέπειες αυτού του έτους. Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο το '74 εμπέδωσε την πεποίθηση ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να αποβεί νικήτρια έναντι της σημαντικότερης γεωπολιτικά, και άρα προνομιακής συνομιλήτριας των ΗΠΑ, Τουρκίας - εάν δεν αποκτήσει ευρωπαϊκά ερείσματα και προσανατολισμό. Αντιθέτως, θόλωσε με την υπεροψία του νικητή την Τουρκία και αποδυνάμωσε τον ευρωπαϊκό της προσανατολισμό.
Η στόχευση της χώρας μας μετά το 1974 ισοσκέλισε, αν και με σημαντική καθυστέρηση, την Ελλάδα με την Τουρκία. Δύο είναι τα εμβληματικά επιτεύγματα της ευρωπαϊκής στρατηγικής της χώρας μας. Πρώτον, η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση (Ε.Ε.) τον Μάιο του 2004 και δεύτερον, η εξαγορά της Finansbank από την Εθνική Τράπεζα το καλοκαίρι του 2006. Με την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε., αποτέλεσμα της διαπραγματευτικής ισχύος της Ελλάδος, η Τουρκία αναγκάστηκε να δεχθεί ότι οι καρποί της στρατιωτικής της νίκης το 1974 δεν αποτελούν τετελεσμένο γεγονός.
Η δε εξαγορά της Finansbank από την ΕΤΕ ήταν προϊόν της ανώτερης διακυβέρνησης, που απολάμβανε η Ελλάδα εν συγκρίσει με την Τουρκία, λόγω της επαναβεβαίωσης του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της χώρας μας που επιτεύχθηκε με την είσοδο στην Ευρωζώνη. Ηταν βεβαίως μια επιχειρηματική απόφαση της διοίκησης της Εθνικής, που κατέστη υλοποιήσιμη όμως λόγω της σταθερότητας, εξυγίανσης και μεγέθυνσης που απέδωσε στο τραπεζικό μας σύστημα η Ευρωζώνη. Κατέστη δε εφικτή διότι το τουρκικό τραπεζικό σύστημα διήλθε ισχυρότατο κλονισμό στη μακροοικονομική κρίση του 2001, και απέσυρε τις όποιες διεθνείς δραστηριότητες είχε αναπτύξει στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το γράφημά μας, που δείχνει διαφορά παραπάνω των τριακοσίων μονάδων βάσης μεταξύ των ασφάλιστρων κινδύνου των τουρκικών πενταετών ομολόγων και των αντίστοιχων ελληνικών, τον Μάιο και Ιούνιο του 2006, όταν η ΕΤΕ εξαγόρασε τη Finansbank, αυτό ακριβώς δεικνύει: την τότε υπεροχή του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και της ελληνικής οικονομίας.
Η εξέλιξη της διεθνούς οικονομικής κρίσης ανέδειξε όμως ότι η Τουρκία έχει υπερκαλύψει το πρότερο έλλειμμα οικονομικής διακυβέρνησής της. Η Τουρκία θεωρείται πλέον από τις αγορές δημοσιονομικά τόσο ισχυρή όσο και η Ελλάδα. Η Τουρκία μας ισοφαρίζει δηλαδή στο μέχρι πρότινος προνομιακό μας πεδίο, αυτό της συνετής διαχείρισης των δημοσιονομικών. Τα έχει καταφέρει μάλιστα με τον ίδιο τρόπο που τα κατάφερε η ελληνική κυβέρνηση κατά την περίοδο ένταξης στην Ευρωζώνη: αποδίδοντας δημοκρατική νομιμοποίηση στην εξυγίανση των δημοσιονομικών της.
Αυτό το δημοσιονομικό επίτευγμα της Τουρκίας είναι πολύ σημαντικότερη κατάκτηση από την -τόσο υπερεκτιμημένη στην Ελλάδα- κινητικότητα του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Νταβούτογλου.
*O κ. Καμάρας είναι πολιτικός αναλυτής της Levant Partners.