Παραβίαση Φορολογικού Απορρήτου Στρατιωτικών

Επειδή γιναμε αποδέκτες πολλών ερωτημάτων συναδελφων μας, αναφορικά με τις διαφορποιήσεις που προέκυψαν , ως προς τα απαιτούμενα παραστατικά καταβολής οδοιπορικών εξόδων (μεταθεσεως-αποστρατείας...

των Στρατιωτικών, παραθέτουμε τις απόψεις μας και το ισχυον νομοθετικό πλαίσιο , για το εν λόγω θέμα:

α) Δεν έχει γινει κατανοητό, πως μια κανονιστική απόφαση, τροποποιεί ένα Προεδρικό Διάταγμα (200/93) !

β) Για λόγους ισονομίας και ισοπολιτείας θα ήταν σκόπιμο, οι εν λόγω τροποποιήσεις να ελάμβαναν χώρα, από την αρχή του έτους και όχι μεσούσης της χρονιάς, όταν ηδη στελέχη (και μαλιστα ανωτατα που εφυγαν με τις κρίσεις του τρέχοντος έτους ) να έχουν αποστρατευθεί και κατ επέκταση να κανουν χρηση του καθεστώτος καταβολής οδοιπορικών αποστρατειας, που προέβλεπε το ισχύον ΠΔ 200/93 (παλαιό ? καθεστώς).

γ)Με τα παραστατικά που ζητούν τα Γενικά Επιτελεία (επικυρωμένο φ/α Ε9 από τη ΔΟΥ, αντιγραφο Ε1 κλπ) παραβιάζουν και καταστρατηγούν ωμα, το φορολογικό απόρρητο των Σταρτιωτικών.Συγκεκριμένα,

με τις διατάξεις του άρθρου 85 του ΚΦΕ καθιερώθηκε το φορολογικό απόρρητο στη φορολογία εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων. Το φορολογικό απόρρητο προστατεύεται με ποινικές διατάξεις, σύμφωνα με τα άρθρα 212, 261 και 262 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ενώ, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 85 του ΚΦΕ, η παραβίαση του φορολογικού απορρήτου συνιστά πειθαρχικό αδίκημα που τιμωρείται κατά τις διατάξεις του πειθαρχικού δικαίου και ποινικό αδίκημα που τιμωρείται κατά τις διατάξεις του ποινικού κώδικα για παράβαση καθήκοντος.

Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι το φορολογικό απόρρητο προστατεύεται κατά τρόπο αυστηρότατο, με ποινικές και αστικές διατάξεις. Είναι τόσο αυστηρές οι διατάξεις για την τήρηση του φορολογικού απορρήτου, ώστε το υπουργείο Οικονομικών, με διαταγή του δέχθηκε ότι το φορολογικό απόρρητο δεν αίρεται ούτε στην περίπτωση που με εισαγγελική επιταγή ζητείται η χορήγηση στοιχείων από τον φάκελο του φορολογουμένου. Σύμφωνα με τη διαταγή αυτή, το φορολογικό απόρρητο υποχωρεί μόνο με δικαστική απόφαση ή διαταγή τού ανακριτή που ενεργεί ανάκριση σε εκκρεμή ποινική δίωξη, ο οποίος δικαιούται, σύμφωνα με το άρθρο 261 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, να λαμβάνει γνώση των οποιωνδήποτε στοιχείων του φορολογικού φακέλου. Ο εισαγγελέας δεν συνιστά δικαστήριο (ποινικό ή αστικό) και δεν έχει εξουσία, από τις κείμενες διατάξεις, να επιλύει ιδιωτικές διαφορές ή να αναγνωρίζει αστικό δικαίωμα ή να διατάσσει για τον τρόπο και τον χρόνο ικανοποίησης αστικού δικαιώματος, ενώ στερείται εξουσίας από το Σύνταγμα να διατάξει τη φορολογική αρχή όπως χορηγήσει σε τρίτον αντίγραφα από τα έγγραφα που βρίσκονται στον φάκελο φορολογουμένου.

Από την πιο πάνω διαταγή τού υπουργείου Οικονομικών προκύπτει με σαφήνεια ότι το φορολογικό απόρρητο κάμπτεται μόνο όπου ο φορολογικός νόμος ή ειδικές διατάξεις ρητά ορίζουν.

Απόρρητο φορολογικών δηλώσεων και φορολογικών στοιχείων: Σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 85 του ΚΦΕ, οι δηλώσεις φόρου εισοδήματος χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για φορολογικούς σκοπούς και δεν επιτρέπεται η χρησιμοποίησή τους για δίωξη εκείνου που υπέβαλε τη φορολογική δήλωση ή του προσώπου από το οποίο αυτός απέκτησε εισόδημα.

Τα στοιχεία που περιέχονται στο έντυπο Ε9 δεν χορηγούνται: Σύμφωνα με ό,τι έχει δεχθεί η διοίκηση, δεν επιτρέπεται στον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ να χορηγήσει σε δημόσια υπηρεσία επικυρωμένα αντίγραφα φορολογικών δηλώσεων καθώς και στοιχείων που περιέχονται στο έντυπο Ε9.

Τα στοιχεία που περιέχονται στο έντυπο Ε2, καθώς και τα στοιχεία των προσωρινών και εκκαθαριστικών δηλώσεων ΦΜΥ δεν χορηγούνται: Οπως έχει δεχθεί η διοίκηση, σύμφωνα με το άρθρο 85 του ΚΦΕ, δεν επιτρέπεται στον προϊστάμενο της ΔΟΥ να χορηγήσει από τον φάκελο του φορολογουμένου στοιχεία που περιλαμβάνονται στο έντυπο Ε2 ή φωτοαντίγραφο αυτού.

Φορολογικό απόρρητο με βάση τις διατάξεις του ΚΒΣ: Το φορολογικό απόρρητο προβλέπεται και από τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 31 του Κώδικα αυτού, χωρίς έγκριση του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, καμία άλλη αρχή πλην του προϊσταμένου της ΔΟΥ και των άλλων συναρμόδιων αρχών που εξομοιούνται με αυτόν, δημόσια αρχή ή νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου ή οργανισμός, δεν δικαιούται να λαμβάνει γνώση των βιβλίων και στοιχείων που ορίζονται από τον ΚΒΣ, εκτός αν αυτό επιτρέπεται από σχετική διάταξη νόμου.

Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται χωρίς έγκριση του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών να λαμβάνουν γνώση του σχετικού περιεχομένου των βιβλίων και στοιχείων, που ορίζονται από τον ΚΒΣ, οι Δημόσιες Αρχές μόνο σε περιπτώσεις που ανακύπτουν θέματα προστασίας του δημόσιου συμφέροντος, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης και το Ιδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων για τη διεκδίκηση πόρων ή άλλων έννομων δικαιωμάτων τους.

Δεν επιτρέπεται η χορήγηση αντιγράφων φορολογικών δηλώσεων με εισαγγελική παραγγελία: Σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 326/2004 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, το φορολογικό απόρρητο κάμπτεται έναντι της δικαστικής αρχής και μόνο αν έχει διαταχθεί προσηκόντως κύρια ανάκριση, προανάκριση που είναι και αυτή μορφή ανάκρισης, χωρίς ουσιαστική διαφοροποίηση από την προηγούμενη, ή τουλάχιστον προκαταρκτική εξέταση.
Αρση μόνο στα διαζύγια

Φορολογικό απόρρητο υποχωρεί μόνο με δικαστική απόφαση ή διαταγή ανακριτή: Η διοίκηση έχει δεχθεί ότι το καθιερούμενο από το άρθρο 85 του Ν. 2238/2004 φορολογικό απόρρητο υποχωρεί ουσιαστικά μόνο με δικαστική απόφαση ή διαταγή ανακριτή που ενεργεί ανάκριση σε εκκρεμή ποινική δίωξη, ο οποίος, σύμφωνα με το άρθρο 261 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, δικαιούται να λαμβάνει γνώση και αντίγραφο των οποιωνδήποτε στοιχείων του φορολογικού φακέλου.

Αρση του φορολογικού απορρήτου για τους πρώην συζύγους: Στις περιπτώσεις που ορίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 1445 του Αστικού Κώδικα.

Ο καθένας από τους πρώην συζύγους είναι υποχρεωμένος να δίνει στον άλλον ακριβείς πληροφορίες για την περιουσία του και τα εισοδήματά του, εφόσον είναι χρήσιμες για τον καθορισμό τού ύψους της διατροφής.

Με αίτηση ενός από τους πρώην συζύγους που διαβιβάζεται μέσω του αρμόδιου εισαγγελέα, ο εργοδότης, η αρμόδια υπηρεσία και ο αρμόδιος οικονομικός έφορος είναι υποχρεωμένοι να δίνουν κάθε χρήσιμη πληροφορία για την περιουσία του άλλου συζύγου και προπάντων για τα εισοδήματά του.

Με βάση τα πιο πάνω το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών δέχθηκε ότι ο σύζυγος λόγω υποβολής τής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος στο όνομά του δικαιούται να παίρνει αντίγραφα των στοιχείων του φακέλου, όπως για παράδειγμα αντίγραφα της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και του εκκαθαριστικού σημειώματος τα οποία περιλαμβάνουν και τα εισοδήματα της συζύγου.

Επειδή όμως η δήλωση φορολογίας εισοδήματος είναι κοινή και συνυπογράφεται από τη σύζυγο είναι και δική της δήλωση.

Κατά συνέπεια μπορεί να χορηγούνται και στους δύο συζύγους αντίγραφα της κοινής δήλωσης, του εκκαθαριστικού σημειώματος φόρου εισοδήματος και των λοιπών φορολογικών εντύπων.

Επίσης για το θεμα αυτό και την άρση του φορολογικού απορρήτου το ΝΣΚ εχει εκδωσει την παρακάτω γνωμοδότηση:

Με την 326/2004 γνωμοδότηση το Νομικο Συμβουλιο του Κράτους (Ν.Σ.Κ), που έγινε αποδεκτή από τον Υφυπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, έκανε δεκτά τα εξής:

α) Το φορολογικό απόρρητο κάμπτεται έναντι της δικαστικής αρχής και μόνο εάν έχει διαταχθεί προσηκόντως κυρία ανάκριση, προανάκριση που είναι κι αυτή μια μορφή ανάκρισης χωρίς ουσιαστική διαφοροποίηση από την προηγούμενη, ή τουλάχιστον προκαταρκτική εξέταση αφού και στην τελευταία περίπτωση ενεργείται στην ουσία ό,τι και στην προανάκριση, δεδομένου ότι και η προκαταρκτική εξέταση συνιστά “…….. ένα θεσμοποιημένο στάδιο δικαστικής ανίχνευσης των αξιοποίνων πράξεων” .

β) Από καμιά διάταξη νόμου δεν παρέχεται η δυνατότητα στον Εισαγγελέα, όπως παραγγείλει (ή διατάξει) ο ίδιος ή δια των προανακριτικών υπαλλήλων τη διενέργεια φορολογικού ελέγχου και τη σύνταξη σχετικής έκθεσης από τα αρμόδια φορολογικά όργανα, αφού οι παραπάνω ενέργειες εμπίπτουν αναμφίβολα στην αποκλειστική αρμοδιότητα των φορολογικών αρχών, οι οποίες είναι υποχρεωμένες να ασκούν το ελεγκτικό τους έργο υπό αυστηρές διαδικαστικές προϋποθέσεις, σύμφωνα με τις κείμενες κατ’ ιδία φορολογικές διατάξεις. Βεβαίως, ένας τέτοιος έλεγχος θα μπορούσε να ζητηθεί από τον αρμόδιο Εισαγγελέα ή τους προανακριτικούς υπαλλήλους όπως διενεργηθεί από το Σ.Δ.Ο.Ε., κατ’ άρθρο 4 παραγρ.3 του ν.2343/95. Η ερμηνευτική αυτή εκδοχή πηγάζει ευθέως από τον ίδιο το νόμο (ν. 2343/ 95), ο οποίος αναθέτει στους υπαλλήλους του Σ.Δ.Ο.Ε. προανακριτικά καθήκοντα, γεγονός που υποδηλώνει τη βούληση του φορολογικού νομοθέτη να καταστήσει το Σ.Δ.Ο.Ε. ειδικό προανακριτικό όργανο σε όσες ποινικές υποθέσεις αναφύονται ζητήματα φορολογικής φύσεως για τα οποία απαιτείται η διερεύνησή τους σε σχέση με το διωκόμενο αδίκημα.
aneaed.gr
Ιωάννης Αντωνιάδης