ΟιΤούρκοι πασάδες εκβιάζουν την Ευρώπη

Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι στα παζάρια και τους εκβιασμούς δεν πιάνονται! ή μήπως έχουν στόχους και μακρόπονοη πολιτική; είναι σταθεροί στην εξωτερική τους πολιτική και ικανοί διαπραγματευτές;
Μεγάλες αντιδράσεις προκάλεσαν στην Ευρώπη οι πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ, που έσπασε τη διετή σιωπή του, δημοσιοποιώντας τα εμπόδια που βάζει η Τουρκία στις εξαγωγές φυσικού αερίου της χώρας του προς την Ευρώπη.
Η πολιτική της Άγκυρας είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει περαιτέρω καθυστερήσεις στα σχέδια της Ε.Ε., όσον αφορά τους αγωγούς Nabucco και Southern Corridor, οι οποίοι στηρίζονται στο Αζερμπαϊτζάν ως χώρα «κλειδί» στην προμήθεια αερίου για τη λειτουργία τους. Το αέριο των Αζέρων θα είναι βασικός προμηθευτής για τον Nabucco, που υποστηρίζεται από τις Βρυξέλλες και την Ουάσινγκτον και αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2014-15.
Επίσης, το Αζερμπαϊτζάν αποτελεί κόμβο μεταφοράς για το φυσικό αέριο από το Τουρκμενιστάν, που θα περάσει από τον Nabucco με κατεύθυνση την Ευρώπη. Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση της Τουρκίας θέτει απίστευτους όρους για την τιμή διόδου του αζέρικου αερίου. Η στάση αυτή υποσκάπτει την αξιοπιστία της Άγκυρας απέναντι σε χώρες παραγωγής αερίου πιο ανατολικά, όπως το Τουρκμενιστάν, οι οποίες αναζητούν μία αξιόπιστη δίοδο μεταφοράς του αερίου τους προς την Ευρώπη.
Ψίχουλα
Σύμφωνα με τον κ. Αλίεφ, η Άγκυρα πληρώνει περίπου το ένα τρίτο της μέσης τιμής αζέρικου αερίου που πληρώνει η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Η τελευταία πρόταση της Άγκυρας προς το Μπακού είναι λίγο καλύτερη, αλλά παραμένει κατά 50% χαμηλότερη από την τιμή που πληρώνει η Τουρκία για το ρωσικό αέριο. Οι Αζέροι θα δεχθούν μία τιμή που θα είναι 10% λιγότερο από αυτό που οι Τούρκοι πληρώνουν στους Ρώσους, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να δεχθούν την προκλητική προσφορά της Άγκυρας, σύμφωνα με τον Αζέρο πρόεδρο.
Σύμφωνα με διμερή συμφωνία του 2002, το Αζερμπαϊτζάν πουλάει αέριο στην Τουρκία για 120 δολάρια τα 1.000 κυβικά μέτρα. Η τιμή αυτή ίσως να ήταν αποδεκτή το 2002, αλλά είχε ήδη χάσει τη βάση της με την λήξη της συμφωνίας τον Απρίλιο του 2007. Από τότε μέχρι σήμερα η Άγκυρα βρίσκει δικαιολογίες και καθυστερεί τις διαπραγματεύσεις για τη νέα τιμή, συνεχίζοντας να πληρώνει με την παλαιά τιμή, παζαρεύοντας αύξηση πολύ χαμηλότερη της ευρωπαϊκής αγοράς και αποκομίζοντας τεράστια κέρδη στο μεσοδιάστημα. Το Αζερμπαϊτζάν πουλάει περίπου 7 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου τον χρόνο στην Τουρκία σε πολύ μειωμένες τιμές, χάνοντας πολλά χρήματα στην πορεία.
Η κυβέρνηση Ερντογάν προβάλλει επίσης εμπόδια στην συμφωνία μεταφοράς φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Τουρκίας προς την Ευρώπη. Χωρίς την ολοκλήρωση αυτής της συμφωνίας, η διακυβερνητική συμφωνία για τον Nabucco δεν είναι δυνατόν να καταστεί ενεργός στο τουρκικό έδαφος. Σύμφωνα με τον πρόεδρο Αλίεφ, η τουρκική κυβέρνηση προτείνει αμοιβή μεταφοράς κατά 70% μεγαλύτερη από αυτή που χρεώνουν άλλες χώρες, με αποτέλεσμα να αμφισβητεί το πνεύμα της διακυβερνητικής συμφωνίας για τον Nabucco, η οποία μιλάει για αμοιβή βασιζόμενη στο κόστος.
Την ίδια στιγμή, η Άγκυρα δεν γνωστοποιεί την ποσότητα αερίου που πρόκειται να εισάγει από το Αζερμπαϊτζάν τα επόμενα χρόνια. Τα μεγέθη αυτά, μαζί με την τιμή και την αμοιβή μεταφοράς, είναι απαραίτητα ώστε το στρατηγικής σημασίας Shah Deniz Consortium να προχωρήσει από τη φάση 1 στη φάση 2. Η φάση 2 αποτελεί την βασική πηγή προμήθειας του πρώτου μέρους του αγωγού Nabucco.
Η εκκίνηση της εμπορικής παραγωγής αερίου της φάσης 2 του Shah Deniz έχει ήδη καθυστερήσει δύο χρόνια, κυρίως λόγω της τακτικής της Άγκυρας. Η φάση 2 θα αυξήσει την παραγωγή από 9 δισ. σε 16 δισ. κυβικά μέτρα τον χρόνο. Η εκκίνησή της είναι εφικτή μέχρι το 2015 και το Consortium έτοιμο για επένδυση 20 δισ. δολαρίων μέχρι το 2010, με δεδομένο ότι η Άγκυρα θα συνεργαστεί καλή τη πίστει. Αυτή τη στιγμή υπάρχει ανησυχία και ίσως, εάν η Τουρκία συνεχίσει τα τερτίπια της, το Consortium θα αναζητήσει εναλλακτικές διαδρομές μεταφοράς. Οι έξι χώρες που συμμετέχουν στον Nabucoo και η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ελβετία, εκφράζουν ενδιαφέρον για την αγορά αζέρικου αερίου.
Εναλλακτικές
Το Αζερμπαϊτζάν δεν στερείτε εναλλακτικών λύσεων για την εξαγωγή του αερίου του. Στις 14 Οκτωβρίου η κρατική εταιρεία πετρελαίου υπέγραψε συμφωνία με την Gazprom για εξαγωγή στη Ρωσία αρχικά 500 εκ. κυβικών μέτρων τον χρόνο, με προοπτική αύξησης. Επίσης, εξετάζεται η εξαγωγή μικρών ποσοτήτων αερίου προς το Ιράν στις αρχές του 2010. Αγωγοί προς την Ρωσία και το Ιράν είναι ήδη διαθέσιμοι με δυνατότητα 10 δισ. κυβικών μέτρων τον χρόνο.
Περαιτέρω, για πρώτη φορά ο κ. Αλίεφ αναφέρθηκε στον προτεινόμενο αγωγό White Stream, ο οποίος σχεδιάζεται να μεταφέρει αζέρικο αέριο μέσω της Γεωργίας και της Μαύρης Θάλασσας στη Ρουμανία και μετά στην Ε.Ε. Ο κύριος Αλίεφ συζήτησε τον αγωγό αυτό με τον πρόεδρο της Ρουμανίας Τράιαν Μποσέσκου στα τέλη Σεπτεμβρίου στο Βουκουρέστι, στο πλαίσιο της Συμφωνίας Στρατηγικής Συνεργασίας που υπέγραψαν οι δύο πρόεδροι. Ο White Stream αποτελεί ένα μέρος του Southern Corridor της Ε.Ε. Αυτή η επιλογή δίνει τη δυνατότητα στους παραγωγούς αερίου της Κασπίας να καταδείξουν ότι η Τουρκία δεν κατέχει το μονοπώλιο μεταφοράς αερίου προς την Ευρώπη.
sofokleous10.gr