Το Κύρος των Στελεχών των ΕΔ

Βελτίωση του Κύρους (Prestige) των Στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων». Γενικά Συμπεράσματα- Προτάσεις
Συντάκτης: Ομάδα Μελετών -Ερευνών ΣΕΕΘΑ

Το Κύρος των Στελεχών των ΕΔ επηρεάζεται σοβαρά από την επαγγελματική κατάρτιση και την ευρύτερη επιμόρφωσή τους από την αξιοκρατική εξέλιξή τους στο Στράτευμα, από την αξιοποίησή τους ανάλογα με τα προσόντα τους τόσο στην υπηρεσία τους στο στράτευμα, όσο και μετά την αποστρατεία τους σε ειδικές περιπτώσεις και τέλος από την αναγνώριση του έργου τους από την κοινωνία, που αποτελεί απαραίτητο παράγοντα για την επιτυχή εκτέλεση της αποστολής τους.

ΰ Το κύρος των στελεχών των ΕΔ έχει άμεση σχέση με το επίπεδο εκπαίδευσης και μόρφωσης αυτών. Το συνολικό πρόγραμμα επαγγελματικής εκπαίδευσης και μετεκπαίδευσης, αλλά και επιμόρφωσης πρέπει να έχει μία συνέχεια και συγκεκριμένους στόχους. Ο πρώτος στόχος δεν μπορεί παρά να είναι αυτός του σύγχρονου Μαχητή. Ο δεύτερος αυτός του εκπαιδευμένου και μορφωμένου Επιτελή. Και ο τρίτος αυτός του έμπειρου, του εκπαιδευμένου και μορφωμένου Ηγέτου.
ΰ Αφού το κύρος των στελεχών έχει άμεση σχέση με το επίπεδο εκπαίδευσης και μόρφωσής των, είναι φυσικό πρωτεύοντα ρόλο να παίξει το επίπεδο των σπουδών σε ΑΣΕΙ και τις Σχολές Μονίμων Υπαξιωματικών.
ΰ Εκτός από το επίπεδο σπουδών που παρέχουν τα ΑΣΕΙ και οι Σχ. Μον. Υπξκών και το κύρος των πτυχίων που αυτά παρέχουν, η μετεκπαίδευση και η επιμόρφωση των στελεχών πρέπει να πιστοποιείται και από πτυχία Πανεπιστημίων και άλλων Σχολών εσωτερικού και εξωτερικού.
ΰ Για βελτίωση του διακλαδικού πνεύματος μεταξύ των στελεχών, είναι ανάγκη αυτό να ξεκινάει από το επίπεδο των ΑΣΕΙ και των Σχ. Μον. Υπξκών. Υπάρχει ένας αριθμός μαθημάτων, όπως για παράδειγμα αυτά που αφορούν ιστορία, πειθαρχία, στρατιωτική αγωγή, ηγεσία κλπ τα οποία διδάσκονται σε όλες τις Σχολές. Αν αυτά τα μαθήματα είχαν κοινό κορμό διδασκόμενης ύλης και όμοιους τους βασικούς τρόπους διδαχής, πιστεύουμε ότι τα μελλοντικά στελέχη των ΕΔ θα είχαν καλλίτερο πνεύμα διακλαδικότητας. Προς τον ίδιο σκοπό, θα βοηθούσε, αν υπήρχαν μέσα στο πρόγραμμα των ΑΣΕΙ μικρός χρόνος συνδιδασκαλίας κάποιων μαθημάτων ή ασκήσεων, μεταξύ σπουδαστών του ίδιου έτους, αφού τα ΑΣΕΙ βρίσκονται στην ίδια περιοχή.
ΰ Τα ΑΣΕΙ και οι Σχ. Μον. Υπξκών προκειμένου να εκπονήσουν τα κατάλληλα εκπαιδευτικά προγράμματα, έχουν ανάγκη να γνωρίζουν τα πρότυπα των αποφοίτων τους. Τα πρότυπα του Αξιωματικού και Υπαξιωματικού των ελληνικών ΕΔ είναι ευθύνη του ΓΕΕΘΑ, ΣΑΓΕ και τελικά ΥΠΕΘΑ, ενώ τα πρότυπα των αποφοίτων των Σχολών είναι ευθύνη των Ανωτάτων Συμβουλίων των Κλάδων, τα οποία πρέπει να εκδώσουν αυτά με βάση το πρώτο.
ΰ Ενώ τα ΑΣΕΙ έχουν ήδη κοινό νομικό πλαίσιο λειτουργίας, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τις Σχ. Μον. Υπξκών. Ένα νέο κοινό νομικό πλαίσιο για τις Σχολές αυτές στο οποίο, πέρα των άλλων θα καθορίζετο 3 ετής φοίτηση, θα αναβάθμιζε άμεσα το επίπεδο σπουδών και κατ’ επέκταση το κύρος των πτυχίων αυτών.
ΰ Όσο χρόνο τα ΑΣΕΙ και οι Μον. Σχ. Υπξκών χρησιμοποιούν ωρομίσθιους καθηγητές για υλοποίηση των προγραμμάτων τους, θα πρέπει να μπορούν να προσλαμβάνουν τους κάλλιστους. Για να υπάρχει προσέλευση, είναι ανάγκη να επανεξετασθούν οι ωριαίες αμοιβές των.
ΰ Όπως το διδακτικό προσωπικό των ΑΣΕΙ και των Σχολών Μονίμων Υπαξιωματικών πρέπει να είναι το κάλλιστο, έτσι και το στρατιωτικό προσωπικό που υπηρετεί σε όλες τις θέσεις αυτών πρέπει να είναι άριστο από κάθε άποψη. Αποστρατεία ή μη προαγωγή στρατιωτικού στελέχους που υπηρετεί στις Σχολές επιφέρει σοβαρό τραύμα στο κύρος των Σχολών και στο ηθικό των δοκίμων.
ΰ Για την θέση του Διοικητού στις Σχ. Μον. Υπξκών δεν ακολουθείται η ίδια πολιτική από τα ΓΕ, όπως ακολουθείται για την αντίστοιχη των ΑΣΕΙ. Οι Υπξκοί είναι βασικά στελέχη στον κορμό των ΕΔ και κατά την βασική τους εκπαίδευση στις Σχολές πρέπει να διοικούνται από ικανά και δοκιμασμένα στελέχη. Θεωρείται ότι ένας μάχιμος Ταξίαρχος είναι ένα έμπειρο και δοκιμασμένο στέλεχος, να εμπνεύσει και να διοικήσει με επιτυχία δόκιμους Υπαξιωματικούς. Αυτό δε πρέπει να ακολουθείται από όλες τις Σχολές, αφού οι ανάγκες είναι για όλες οι ίδιες.
ΰ Να μπει στο πρόγραμμα εκπαίδευσης όλων των Σχολών των ΕΔ η διδασκαλία (θεωρητική και πρακτική) τρόπων σωστής κοινωνικής συμπεριφοράς (SAVOIR VIVRE) και να θεσμοθετηθεί ένας κοινός κώδικας αρχών συμπεριφοράς και εθιμοτυπίας για την συμμετοχή σε διάφορες εκδηλώσεις και τελετές.
ΰ Να τροποποιηθεί η μέθοδος αξιολόγησης των επιδόσεων σε όλες τις Σχολές και τα Σχολεία των ΕΔ και από «σταθερής βάσης» (60% ή 50%), να γίνει «σχετικής βαθμολογίας» προκειμένου να αυξηθεί η άμιλλα και ο υγιής ανταγωνισμός στις επιδόσεις των σπουδαστών.
ΰ Η αποφοίτηση από τα ΑΣΕΙ να προϋποθέτει κατοχή πτυχίου κατ’ ελάχιστο Lower στην Αγγλική γλώσσα και από τις Σχ. Μον. Υπξκών, με 2ετή φοίτηση, η γνώση να είναι κοντά στο Lower. Επίσης η γνώση και δεύτερης γλώσσας να θεωρείται προσόν στον τομέα μόρφωση για τα στελέχη των ΕΔ.
ΰ Να εξετασθεί η δυνατότητα συνεργασίας των ΑΣΕΙ με Πανεπιστήμια και Πολυτεχνεία προκειμένου να βρεθεί τρόπος οι απόφοιτοι των ΑΣΕΙ να αποκτούν βασικό πτυχίο Πανεπιστημιακής ή Πολυτεχνικής Σχολής σε κατεύθυνση σπουδών που θα έχει από κοινού εγκριθεί και θα έχουν καλυφθεί το σύνολο των προβλεπομένων μαθημάτων. Η απόκτηση του βασικού αυτού πτυχίου δεν είναι ανάγκη να αποκτάτε με την αποφοίτηση από τα ΑΣΕΙ, αλλά μετά από ένα, δύο ή και τρία χρόνια, αφού ο Άξιος θα περάσει επιτυχώς τα μαθήματα που προβλέπονται δίνοντάς αυτά στο ΑΣΕΙ του ή στο Πανεπιστήμιο.
ΰ Στον τομέα των μεταπτυχιακών να εξετασθεί αν είναι δυνατό οι Σχολές ΑΔΙΣΠΟ, ΣΕΘΑ , ΣΤΕΑΜ, ΣΤΗΑΔ και ΣΤΕΑΤ , σε συνεργασία με Πανεπιστημιακές και Πολυτεχνικές Σχολές να παρέχουν τίτλους σπουδών (MASTER’S) σε εξειδικεύσεις που από κοινού θα έχει συμφωνηθεί. Οι τρεις τελευταίες Σχολές θα πρέπει να γίνουν και αυτές διακλαδικές ώστε να έχουμε και στους μηχανικούς κοινή βάση σπουδών.
ΰ Να εξετασθεί στο μέλλον η τροποποίηση του άρθρου 4 του Ν3187/03 με στόχο να είναι σε θέση τα ΑΣΕΙ να χορηγούν μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών, σε γνωστικές κατευθύνσεις που τα Πανεπιστήμια δεν χορηγούν.
ΰ Να επανεξετασθεί το πρόγραμμα μετεκπαίδευσης όλων των Μον. Υπξκών ώστε να συμπεριληφθούν σ’ αυτό και μαθήματα για τις βασικές επιτελικές γνώσεις προκειμένου να υπάρχει επιτελική σύνδεση ανωτέρων και κατώτερων στελεχών.
ΰ Να αυξηθούν τα στελέχη που θα έχουν σπουδάσει Δημόσιες Σχέσεις και Μέσα Ενημέρωσης προκειμένου να στελεχώνονται οι αρμόδιοι φορείς με ειδικούς, οι οποίοι θα μπορούν να εκπροσωπούν τις ΕΔ στις σχέσεις τους με το κοινό μετά Μ.Ε στην ειρήνη, σε κρίσεις και σε πόλεμο.
Η αποστρατεία των Στελεχών των ΕΔ, σε μικρή (σχετικά) ηλικία δημιουργεί σοβαρά κοινωνικά προβλήματα που μειώνουν το κύρος των ΕΔ αφ’ ενός και φ’ ετέρου μειώνουν την μαχητική ισχύ τους λόγω του ότι στερούνται πολύτιμων υπηρεσιών που θα μπορούσαν να προσφέρουν παραμένοντες στην υπηρεσία μέχρι της συμπληρώσεως του ορίου ηλικίας του βαθμού τους όπως γίνεται στις περισσότερες χώρες του ΝΑΤΟ και ΕΕ. Για την άρση αυτού του φαινομένου προτείνονται τα κάτωθι :
ΰ Η μη αποστράτευση των Στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων (εάν δεν το επιθυμούν ή εάν δεν υπάρχουν ειδικοί λόγοι), πριν συμπληρώσουν το όριο ηλικίας του βαθμού τους. Εάν υιοθετηθεί και νομοθετηθεί η πρόταση αυτή, τότε όχι μόνον θα περιοριστούν στο ελάχιστο τα κοινωνικά και τα οικογενειακά προβλήματα που δημιουργούνται, με την πρόωρη αποστρατεία, αλλά και οι βαθμολογίες στις κρίσεις στα διάφορα κλιμάκια της ιεραρχίας θα είναι αντικειμενικές, με αποτέλεσμα οι κρίσεις να είναι δίκαιες.
ΰ Μετά το βαθμό του Λοχαγού, οι Αξιωματικοί, οι απόφοιτοι των ΑΣΕΙ να διακρίνονται σε εξελίξιμους μέχρι του βαθμού του Συνταγματάρχου και σε εξελίξιμους μέχρις εξαντλήσεως της Ιεραρχίας.
ΰ Διοικητές Μονάδων να αναλαμβάνουν μόνο εκείνοι εκ των Αξιωματικών, που έχουν τα απαιτούμενα προσόντα, τα οποία εξασφαλίζουν την καλή διοίκηση. Η καλή διοίκηση με τη σειρά της μεταφέρεται από τους εφέδρους στην κοινωνία η οποία στη συνέχεια συμβάλλει στην αναβάθμιση του κύρους των στελεχών των ΕΔ στην κοινωνία.
ΰ Διοικητές Σχηματισμών να αναλαμβάνουν μόνο οι επιτυχημένοι Διοικητές προηγουμένων επιπέδων Διοίκησης.
ΰ Στον βαθμό του Ταξιάρχου να προάγονται όσοι είναι απόφοιτοι της Διακλαδικής Σχολής Πολέμου και έχουν την απαραίτητη πείρα από την υπηρεσία τους σε επιτελικές θέσεις Σχηματισμών.
ΰ Στους βαθμούς του Υποστρατήγου & Αντιστρατήγου ( και αντιστοίχων των άλλων κλάδων) να προάγονται όσοι είναι και απόφοιτοι της Σχολής Εθνικής Αμύνης, εκτός των , ως άνω, προσόντων.
ΰ Η φυσική κατάσταση των Στελεχών των ΕΔ πρέπει να αποτελεί βασικό κριτήριο και να προσμετράται (με μόρια) για την προαγωγή σε όλους τους βαθμούς της ιεραρχίας.
ΰ Αξιοποίηση των Στελεχών των ΕΔ αποκλειστικά και μόνο ανάλογα των ικανοτήτων, κύρους γνώσεων και εμπειριών τους. Τούτο αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για τις ΕΔ, διότι λόγω της υφισταμένης καταστάσεως και της υφισταμένης εξ Ανατολών απειλής, είμαστε υποχρεωμένοι να παρατάξουμε Ποιότητα έναντι της Ποσότητας.
ΰ Σε ό,τι αφορά τους Υπαξιωματικούς, για την προαγωγή τους σε Αξιωματικούς πρέπει να καθορισθούν κριτήρια αξιολογήσεως των υποψηφίων που θα πληρούν τις απαιτήσεις για την προαγωγή από τον βαθμό του Ανθυπασπιστού στο βαθμό του Ανθυπολοχαγού και ισοδυνάμου βαθμού των άλλων Κλάδων των ΕΔ. (Απαιτείται ειδική μελέτη)
ΰ Τα κριτήρια των προαγωγών από το επίπεδο του κατωτέρου στο επίπεδο του ανωτέρου Αξκού, όπως επίσης και εκείνα που θα διακρίνουν τους Αξιωματικούς σε εξελίξιμους μέχρι του βαθμού του Συνταγματάρχου (και αντιστοίχων βαθμών των άλλων Κλάδων των ΕΔ), αφού επιλεγούν ώστε να είναι απολύτως αντικειμενικά και βαθμολογηθούν με μόρια θα πρέπει να καθιερωθούν με νομοθετικά διατάγματα, ώστε να μη είναι δυνατή η παραβίαση των, λόγω διαφόρων σκοπιμοτήτων και επεμβάσεων εξωστρατιωτικών παραγόντων.
ΰ Θα πρέπει να καθιερωθούν κριτήρια που καθορίζουν τα προσόντα των Στελεχών προκειμένου να αναλάβουν Διοίκηση Μονάδος (Ικανότητα Διοικήσεως- παράστημα, γνώσεις, φυσική κατάσταση, ψυχικά χαρίσματα κλπ) βαθμολογημένα με μόρια, τα οποία, δεν θα επιδέχονται αμφισβήτηση. Τα κριτήρια αυτά θα πρέπει να είναι επίσης νομοθετημένα.
ΰ Θα πρέπει επίσης να καθορισθούν τα προσόντα των Στελεχών των ΕΔ για την προαγωγή τους στους ανωτάτους βαθμούς της Ιεραρχίας, τα οποία να είναι επίσης θεσμοθετημένα δια νόμου.
Υφίσταται στενή σχέση κύρους και αποδοχής των εν ενεργεία αξιωματικών από την κοινωνία με τον βαθμό αξιοποίησης των εν αποστρατεία αξιωματικών από τον ευρύτερο κοινωνικό περίγυρο. Όσο αυξάνει και παγιώνεται το κύρος των ε.ε. αξιωματικών, τόσο αντίστοιχα μεγαλώνει και ο βαθμός αποδοχής και επωφελούς αξιοποιήσεως των ε.α. αξιωματικών και το αντίστροφο.
ΰ Η προσδοκία από τους ε.ε. αξιωματικούς των ΕΔ, για ανάληψη ρόλου στον κοινωνικό περίγυρο, μετά την αποστρατεία τους, αποτελεί κίνητρο επαγγελματικής βελτιώσεως και περαιτέρω μορφώσεως για αυτούς.
ΰ Ο μέχρι τώρα ρόλος των εν αποστρατεία Αξιωματικών στον Δημόσιο τομέα είναι λίαν περιορισμένος και όχι αποτέλεσμα προγραμματισμού από το Δημόσιο ή φορείς του, συμπεριλαμβανομένης και της Στρατιωτικής Υπηρεσίας και των πολιτικών φορέων. Όλοι αυτοί φαίνεται να αγνοούν, ή θέλουν να αγνοούν τις ικανότητες και εμπειρίες των εν αποστρατεία Αξιωματικών. Συνέπεια αυτού είναι ένα σημαντικό ανθρώπινο δυναμικό να μην αξιοποιείται. Οι ολίγες εξαιρέσεις (τοπικές κοινωνίες, ΓΕΕΘΑ-ΥΕΘΑ-ΓΕ κλπ) επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
ΰ Η αξιοποίηση των εν αποστρατεία Αξιωματικών από τον ιδιωτικό τομέα είναι ίσως μεγαλύτερη από τον Δημόσιο, πλην και εδώ όμως απουσιάζει ο προγραμματισμός και η ενημέρωση των Επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα για τα προσόντα, τις εξειδικεύσεις και τις ιδιαίτερες ικανότητες των εν αποστρατεία Αξιωματικών.
ΰ Σε συμμαχικές χώρες συμβαίνουν τα ακριβώς αντίθετα: Υπάρχει πλήρης αποδοχή των εε και εα στελεχών των ΕΔ από την κοινωνία. Η αποδοχή αυτή εξωτερικεύεται με την ευκολία και την ευρύτητα των ρόλων που ανατίθενται στους εν αποστρατεία Αξιωματικούς.
ΰ Ο Δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας θα μπορούσαν να εκμεταλλευθούν τα προσόντα ενός εκάστου από τους ε.α. αξιωματικούς και να αναθέσουν σε αρκετούς από αυτούς σημαντικούς ρόλους. Με τους όρους και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στα επί μέρους συμπεράσματα και πάντοτε με βάση, για το Δημόσιο τομέα, της προσφοράς υπηρεσιών με κάποιας μορφής αποζημίωση και όχι εις βάρος θέσεων εργασίας των νέων εργαζομένων.
ΰ Προκειμένου να εξετασθεί η δυνατότητα κάλυψης θέσεων στα ΓΕ των Κλάδων και σε Σχηματισμούς, απαιτείται η διενέργεια ειδικής μελέτης από το ΣΕΕΘΑ. Ανάλογη μελέτη διεπιστώθη ότι πρέπει να γίνει για τη διακρίβωση του ρόλου των ε.α. αξιωματικών στην κοινωνία. (Έχει ήδη προγραμματισθεί).
ΰ Θα πρέπει να γίνει ευρύτερη χρησιμοποίηση από τις ΕΔ των ε.α. στελεχών. Ως ενδεικτικές περιπτώσεις αναφέρονται:
α. Ευρύτερη αξιοποίηση του ΣΕΕΘΑ για τη διενέργεια εξειδικευμένων μελετών, αυτόνομα ή σε συνεργασία με επιτελείς ή ΕΓ ή Διευθύνσεις οικείων ΓΕ.
β. Χρησιμοποίηση ε.α. αξιωματικών για πραγματοποίηση ομιλιών – διαλέξεων σε φορείς της κοινωνίας για ενημέρωση επί θεμάτων των ΕΔ.
γ. Ενέργειες αρμοδίως για :

(1) Την ανάγκη χρησιμοποιήσεως ε.α. στελεχών για αντιμετώπιση θεμάτων σχετικών με τις γνώσεις και την εμπειρία τους, όπως χειρισμός κρίσεων, όργανα εκτάκτων αναγκών κ.α.
(2) Την ανάγκη αξιοποιήσεως ε.α. στελεχών από τις Ελληνικές Εταιρείες παραγωγής αμυντικού υλικού για την προβολή των προϊόντων τους στο εξωτερικό.
δ. Συγκρότηση συμβουλευτικών οργάνων παρά τους αρχηγούς των ΓΕ αποτελουμένων από ε.α. Αρχηγούς ΓΕ και Ανωτάτους Αξιωματικούς.
ε. Ανάθεση στον ΣΕΕΘΑ, σύμφωνα με τον ισχύοντα προγραμματισμό ή και πέραν αυτού της διενέργειας μελετών ως ακολούθως:
(1) Για την έρευνα, τη δυνατότητα και την προοπτική συγκροτήσεως οργάνου προωθήσεως της αξιοποιήσεως των ε.α. αξιωματικών στον ιδιωτικό τομέα, σύμφωνα με τα πρότυπα άλλων χωρών.
(2) Παραπέρα αξιοποιήσεως των ε.α. Στελεχών για θέσεις στις ΕΔ.
στ. Μεγαλύτερη αξιοποίηση των ε.α. Στελεχών σε διεθνείς οργανισμούς (ΟΗΕ, ΝΑΤΟ, ΕΕ και άλλους συναφείς).

Η προσφορά και το έργο των ΕΔ και κατ’ επέκταση των Στελεχών προς την πατρίδα αναγνωρίζεται από το μεγαλύτερο μέρος της Ελληνικής κοινωνίας.

Εν τούτοις η αντιμετώπιση των Στελεχών από την Πολιτεία και μέρους των ΜΜΕ δεν είναι ανάλογος και έχει επιδράσει στην υποβάθμιση τους στη σύγχρονη κοινωνία.

Η αρνητική αυτή θέση σε συνδυασμό με τις χαμηλές αποδοχές έχουν οδηγήσει τα Στελέχη σε «απομόνωση – απομάκρυνση» από το κοινωνικό σύνολο.

Η διαμορφωθείσα όχι κολακευτική αυτή κατάσταση είναι δυνατό να αναστραφεί.

Ένα μεγάλο μέρος των μέτρων που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση της καταστάσεως θεωρείται ότι είναι εντός των δυνατοτήτων της Στρατιωτικής Ηγεσίας αλλά και των ιδίων των Στελεχών.

Τα προτεινόμενα μέτρα συνίστανται σε γενικές γραμμές στα εξής :

ΰ Μεθοδευμένη και συνεχής προβολή του έργου και των δυνατοτήτων των Στελεχών ΕΔ.
ΰ Τεκμηριωμένη και άμεση αντιμετώπιση – κάλυψη τους όταν αυτά βάλλονται, κυρίως αδίκως, από τα ΜΜΕ ή άλλους φορείς.
Η συνεργασία με εγνωσμένους επικοινωνιολόγους – νομικούς θα είναι θετική.
Βελτίωση των παρεχομένων διευκολύνσεων όπως Λέσχες – Πρατήρια- Οικήματα στελεχών- δημιουργία Ξενοδοχείων στις μεγάλες πόλεις κλπ.
Η αναδιοργάνωση των ΕΔ σε συνδυασμό με την παραχώρηση Στρατοπέδων σε όλη την επικράτεια θεωρείται ότι διευκολύνεται η Ηγεσία να απαιτήσει και επιτύχει την ικανοποίηση αυτών των διευκολύνσεων (δια της αντιπαροχής κλπ).

ΰ Παρότρυνση των Στελεχών και μαθητών Παραγωγικών Σχολών να βελτιώσουν – επεκτείνουν τις κοινωνικές συναναστροφές όπως στο παρελθόν.

ΰ Η κοινωνικότητα να αποτελεί ουσιαστικό προσόν για την εξέλιξή τους.
ΰ Συνεχής προσπάθεια της Ηγεσίας για τη βελτίωση των οικονομικών τους και κυρίως των εμμέσων παροχών- διευκολύνσεων. Στις σύγχρονες δημοκρατίες έχει γίνει αποδεκτή η αρχή ότι η «Πολιτεία» θα αμείβει τα όργανά της (Δικαιοσύνη, ΕΔ, Οικονομία, Τύπος κλπ) ανάλογα με την σημασία και τον ρόλο που αυτά παίζουν για την εύρυθμη και ασφαλή λειτουργία αυτής. Στην Ελληνική Πολιτεία όμως η αρχή αυτή δεν ακολουθείται, με αποτέλεσμα να παρατηρείται σήμερα το φαινόμενο δύο από τους πυλώνες εύρυθμης και ασφαλούς λειτουργίας της πολιτείας (Δικαιοσύνη & ΕΔ) να έχουν αποδοχές υποπολλαπλάσιες στελεχών άλλων κρατικών φορέων.