Σαν σήμερα

 Η επίλυση του Αδριατικού έχει ολοκληρωθεί, γιατί δεν προχωράει η ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ;

1920
Το Ανώτατο Συμβούλιο της Συνδιασκέψεως Ειρήνης στο Παρίσι, υπό την προεδρία του Πρωθυπουργού της Γαλλίας Κλεμανσώ και την παρουσία του Ιταλού Πρωθυπουργού Νίτι και του Ελευθέριου Βενιζέλου, αποδέχεται το σύμφωνο Τιττόνι-Βενιζέλου, σύμφωνα με το οποίο η Βόρεια Ήπειρος παραχωρείται στην Ελλάδα. Η δημοσίευση της αποφάσεως αναβάλλεται μέχρι την επίλυση του Αδριατικού προβλήματος μεταξύ Ιταλίας και Γιουγκοσλαβίας.

Σύμφωνο Βενιζέλου - Τιττόνι

Το σύμφωνο αυτό αφορούσε διάφορα θέματα στο χώρο της Μεσογείου καθώς και της Βαλκανικής χερσονήσου. Σύμφωνα μ΄ αυτό συνομολογήθηκαν τ΄ ακόλουθα βασικά μέρη:
Εκ μέρους της Ιταλίας

1. Η Ιταλία εγκαταλείπει τις επιφυλάξεις της που είχε εγείρει στη διάρκεια της Συνδιάσκεψης Ειρήνης των Παρισίων (Μάρτιος 1919) και αναλαμβάνει την υποχρέωση να υποστηρίξει τις ελληνικές αξιώσεις για τη Βόρεια Ήπειρο καθώς και για την Κορυτσά.

2. Η Ιταλία παραχωρεί στην Ελλάδα την κυριαρχία των υπ΄ αυτής κατεχομένων νήσων της Δωδεκανήσου, εκτός της Ρόδου, για την οποία προβλέπεται να διενεργηθεί δημοψήφισμα, όταν η Αγγλία θα εκχωρήσει στην Ελλάδα την Κύπρο.

Εκ μέρους της Ελλάδος

1. Η Ελλάδα αναλαμβάνει την υποχρέωση της υποστήριξης των ιταλικών αξιώσεων περί της οριστικής προσάρτησης του Αυλώνα (Αλβανίας) και την αποκατάσταση του ιταλικού προτεκτοράτου επί του συνόλου του αλβανικού εδάφους, υπό τύπο διεθνούς εντολής, καθώς και τη παραχώρηση ελεύθερης ζώνης στον λιμένα της Σμύρνης.

2. Η Ελλάδα παραιτείται επίσης, υπέρ της Ιταλίας, των διεκδικήσεών της επί των Σανζακίων της Μικράς Ασίας του Αϊδινίου και του Μεντεσέ καθώς και επί της κοιλάδας του Μαίανδρου όπου ο ελληνικός στρατός τα κατείχε κατά το ήμισυ. Συγκεκριμένα στο σημείο αυτό καθορίσθηκε μια διαχωριστική χωροταξική γραμμή διεκδικήσεων.

Αμφότερα δε τα μέρη αποφασίζουν την διαρκή ουδετερότητα των Στενών της Κέρκυρας, με όλους τους συνεπαγόμενους επ΄ αυτού, σε βάρος της Ελλάδας, περιορισμούς.

Σημειώσεις

Βασικό μειονέκτημα αυτού του συμφώνου αποτέλεσε το άρθρο 10 σύμφωνα με το οποίο προβλεπόταν η επικύρωσή της καθώς και η επίσημη κατάθεση αυτής να γινόταν στο Παρίσι ταυτόχρονα με την κατάθεση των επικυρώσεων της Συνθήκης Ειρήνης με την Τουρκία, έτσι ώστε να συμπέσει η έναρξη εφαρμογής της με εκείνη της Συνθήκης Ειρήνης. Αυτή όμως η συσχέτιση υπήρξε τελικά και η αιτία της μηδέποτε στη πράξη εφαρμογής της, παρόλο που είχε ορισθεί ακόμα ότι σε περίπτωση που οι αξιώσεις της Ιταλίας στη Μικρά Ασία δεν ευοδώσουν δεν θα έφερε καμία δέσμευση επί των σημείων του συμφώνου που την αφορούσαν. Βάσει όμως των παραπάνω η συμφωνία αυτή χαρακτηρίσθηκε μυστική.
Πάντως Αμερικανο-Αγγλο-Γαλλικό "memorandum" στις 9 Δεκεμβρίου 1919 φέρεται να υιοθέτησε τα σημεία της Συμφωνίας αυτής.