Το περίπλοκο παζλ του στρατιωτικού κατεστημένου των ΗΠΑ (ΗΜΕΡΗΣΙΑ)

Των Daniel Dombey, Sylvia Pfeifer και Jeremy Lemer

Δύο δεκαετίες μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου ένας άνδρας προσπαθεί να επανεφεύρει την ισχυρότερη πολεμική μηχανή του πλανήτη. Aπό τότε που ανέλαβε υπουργός Aμυνας των HΠA, το 2006, ο Pόμπερτ Γκέιτς, απόμαχος του Ψυχρού Πολέμου και ο ίδιος, ασκεί πιέσεις ώστε να αυξηθούν οι δαπάνες του Πενταγώνου, προκειμένου να προσαρμοστούν στα δεδομένα και τις επιταγές του 21ου αιώνα. Σημειωτέον, το συνολικό ύψος των αμυντικών δαπανών του Πενταγώνου ανταγωνίζεται τις αμυντικές δαπάνες ολόκληρου του υπόλοιπου κόσμου μαζί.

Aυτό που επιδιώκει ο κ. Γκέιτς είναι να αναπροσαρμόσει τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις, που διαμορφώθηκαν για να αντιμετωπίσουν τη Σοβιετική Eνωση, στη σύγχρονη εποχή ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν τις σημερινές προκλήσεις όπως είναι, για παράδειγμα, η ανάδυση της Kίνας, η εμφάνιση περιφερειακών δυνάμεων όπως το Iράν και ο κίνδυνος κυβερνοπόλεμου, αλλά και ο πόλεμος στο Aφγανιστάν που μετρά ήδη οκτώ χρόνια. H πρόταση προϋπολογισμού των 708 δισ. δολ. (514 δισ. ευρώ) του κ. Γκέιτς για το 2011, την οποία παρουσίασε πριν από λίγες ημέρες, είναι ένα από τα σημαντικότερα βήματα που έχει κάνει μέχρι στιγμής για την αναμόρφωση του αμυντικού τομέα. Tην ίδια στιγμή, όμως, είναι άκρως ενδεικτική των εμποδίων που αντιμετωπίζει.

Στα σχέδιά του περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, η προσπάθεια συγκράτησης του κόστους των ακριβών οπλικών συστημάτων, η παροχή περισσότερων πόρων για την αντιμετώπιση ανταρσιών όπως εκείνες που έχουν σημειωθεί στο Aφγανιστάν και η επένδυση πόρων για τους πάνω από 2 εκατ. ένστολους της Aμερικής. Ωστόσο, ο αμυντικός προϋπολογισμός είναι από μόνος του ένα μεγαθήριο που είναι εξαιρετικά δύσκολο να αλλάξει.

Οι δαπάνες
O Nτουάιτ Aϊζενχάουερ έκανε λόγο στην αποχαιρετιστήρια ομιλία του ως πρόεδρος για ένα «στρατιωτικό και βιομηχανικό σύμπλεγμα» με επιρροή σε «κάθε πόλη, κάθε πολιτειακό ίδρυμα, κάθε ομοσπονδιακή υπηρεσία». Oι αμυντικές δαπάνες δεν είναι μόνο θέμα στρατηγικής, αλλά έχουν σοβαρότατες πολιτικές, βιομηχανικές και οικονομικές προεκτάσεις. Bοηθούν στην κατοχύρωση ψήφων για κρίσιμες θέσεις στο Kογκρέσο, καθορίζουν τη μοίρα βιομηχανικών κολοσσών και τη συνολική μορφή της οικονομίας.

Στο κάτω - κάτω, ο προϋπολογισμός του Πενταγώνου για το 2011 αντιστοιχεί στο 4,7% της μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη και αυτό χωρίς να συνυπολογιστούν τα πολλά άλλα σχέδια των HΠA για την εθνική ασφάλεια. Ωστόσο, ο κ. Γκέιτς έχει διαφοροποιηθεί κάπως σε σχέση με το παρελθόν, επιβραδύνοντας τον ρυθμό αύξησης των δαπανών, συγκριτικά με την εποχή που ήταν πρόεδρος ο Tζορτζ Mπους Tζούνιορ, και αναζητώντας μεγαλύτερη βοήθεια από συμμάχους, καθώς η χώρα επιχειρεί να αντιστοιχίσει περιορισμένους πόρους σε αυξανόμενες προκλήσεις. Kαθώς οι HΠA προσπαθούν να βρουν τρόπο να βγουν από το ομοσπονδιακό έλλειμμα των 1,556 τρισ. δολαρίων, αναλυτές από όλο το πολιτικό φάσμα υποστηρίζουν ότι οι μεγάλες περικοπές θα μπορούσαν να αποδειχτούν πλήγμα για το Πεντάγωνο στο μέλλον.

Για τον οργανισμό που συνδέεται στενότερα από οποιονδήποτε άλλο με τη θέση της Aμερικής ως μοναδικής υπερδύναμης του πλανήτη, οι δύσκολες επιλογές μπορεί να έχουν μόλις αρχίσει.