Το ΝΑΤΟ και η ασπίδα

Αν δεχθούμε κατά γράμμα αυτά που δήλωσαν οι περισσότεροι υπουργοί - περιλαμβανομένου και του ημέτερου κ. Βενιζέλου- που πήραν μέρος στη σύνοδο των υπουργών Αμυνας και Εξωτερικών στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα, πλήρης αρμονία υπάρχει στις σχέσεις των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ

, όλοι, λίγο πολύ, συμφωνούν με την «προοπτική» να υιοθετηθεί από τους «28» το νέο στρατηγικό δόγμα της Συμμαχίας στη διάσκεψη κορυφής της Λισαβόνας και αν υπάρχει κάποια «επιφανειακή διάσταση» μεταξύ τους σε ό,τι αφορά στην αντιπυραυλική ασπίδα- προστέθηκε τελευταία στην ατζέντα της Λισαβόνας-, αυτή είναι «διαπραγματεύσιμη», βεβαιώνει ο Γενικός Γραμματέας της κ. Ράσμουσεν.

Δεν είναι όμως έτσι τα πράγματα. Ακόμη και αν δεχθούμε ότι οι «αμφιβολίες» που εξέφρασε ο ιταλός υπουργός Εξωτερικών κ. Φρατίνι για τη βιωσιμότητα του νέου δόγματος περισσότερο από δύο- τρία χρόνια ήταν άνευ ουσίας, ακόμη και αν η αναφορά του γάλλου υπουργού Αμυνας κ. Μορέν στην αποτυχία της Γραμμής Μαζινό να συγκρατήσει τη γερμανική επίθεση έγινε για εσωτερική κατανάλωση, πάλι η πραγματική εικόνα που βγήκε από τη συνάντηση στις Βρυξέλλες είναι μάλλον θολή. Διότι η Γερμανία και η Γαλλία εμφανίστηκαν διαμετρικά αντίθετες στο ζήτημα της παρουσίας των αμερικανικών πυρηνικών όπλων στην Ευρώπη. Ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών κ. Βεστερβέλε αναφέρθηκε στο «όραμα» του προέδρου Ομπάμα για πλήρη αποπυρηνικoποίηση, αλλά ο γάλλος ομόλογός του κ. Κουσνέρ δήλωσε ότι η ασφάλεια της Ευρώπης συνδέεται με την «αποτρεπτική δύναμη των πυρηνικών όπλων».

Διάσταση σημειώθηκε και στο ζήτημα της λεγόμενης αντιπυραυλικής ασπίδας έναντι πιθανής πυραυλικής επίθεσης από το Ιράν. Πρόκειται για τα σχέδια που προωθούσε ο Τζορτζ Μπους αλλά «απενεργοποίησε» ο Μπαράκ Ομπάμα μετά την έντονη αντίθεση της Ρωσίας και την ψυχρή υποδοχή που έτυχαν στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Κατόπιν τούτου η Ουάσιγκτον αποφάσισε να τα επαναφέρει με νέο «ένδυμα»: Τα εντάσσει τώρα στο ΝΑΤΟ ως συμπληρωματικά «μέτρα για την ασφάλεια» και εμπλέκει όλα τα ευρωπαϊκά μέλη του τα οποία καλούνται να συμμετάσχουν στα έξοδα- περίπου 150 εκατ. ευρώ τη δεκαετία. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η δημιουργία ενός «συστήματος» ασπίδας το οποίο δεν θα εγκατασταθεί σε κάποια χώρα της Ανατολικής Ευρώπης, όπως τα σχέδια του Μπους, αλλά θα εξαπλώνεται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ. Ο κ. Ράσμουσεν όπως και η Χίλαρι Κλίντον εξέφρασαν «ζωηρή επιθυμία» να επεκταθεί η ασπίδα και στη Ρωσία, και ρωσικές πηγές δήλωσαν ότι «η Ρωσία δεν είναι αντίθετη στη συμμετοχή της στο σύστημα αλλά ζητεί ρόλο ανάλογο» και ανακοίνωσαν ότι ο πρόεδρος Μεντβέντεφ θα μετάσχει στη διάσκεψη της Λισαβόνας. Σαφέστερα αρνητικός ήταν ο κ. Νταβούτογλου, τονίζοντας ότι η απάντηση της Τουρκίας θα λάβει υπόψη τα γενικότερα συμφέροντα της χώρας.
Στάθης Ευσταθιάδης
eust@tovima.gr