Οι κρίσεις στις Ένοπλες Δυνάμεις

Δυστυχώς και οι φετινές κρίσεις, δεν απέφυγαν την υφιστάμενη παθογένεια, του συστήματος, που εδώ και δεκαετίες έχει παγιωθεί, να προωθούνται δηλαδή, στους ανωτάτους βαθμούς και για πολύ μικρό χρονικό διάστημα, μεγάλος αριθμός αξιωματικών, με αποτέλεσμα να είμαστε η χώρα αναλογικά με τους περισσότερους Στρατηγούς στο κόσμο, που αντιστοιχούν σε οροφή άνω των 600.000 ανδρών, έναντι 140.000, που είναι η δική μας.

Τούτο δε, σίγουρα, δεν βοηθάει καθόλου στη δημιουργία όλων εκείνων των προϋποθέσεων, για την απόκτηση ικανών και έμπειρων στελεχών, που θα αποτελούν την ηγετική ομάδα στην κορυφή της πυραμίδας των Ε.Δ., για πολλά χρόνια, όπως γίνονται σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου.
Ένας αξιωματικός και μάλιστα ανώτατος, για να αποδώσει στα καθήκοντά του και σε όποια θέση και εάν τοποθετηθεί, θα πρέπει να έχει μπροστά του, μεγάλο ορίζοντα χρόνου παραμονής, για να αφιερωθεί στο έργο του και στην αποστολή του, απερίσπαστος και μακριά, από κάθε σκέψη, που θα έχει να κάνει με την επόμενη, ετήσια κρίση του. Συγκεκριμένα πρέπει να αυξηθεί νομοθετικά πλέον ο χρόνος παραμονής στον βαθμό του Ταξιάρχου, από δύο σε τρία, του Υποστρατήγου επίσης από ένα, τουλάχιστον στα δύο και του Αντιστρατήγου επίσης στα δύο. Έτσι όταν γίνεται ένας ταξίαρχος, θα διαγράφεται μπροστά του, χρόνος παραμονής, τουλάχιστον επτά ετών, έναντι τριών, που ισχύει σήμερα. Είναι δύσκολο να το καταλάβουμε αυτό και να το εφαρμόσουμε επιτέλους και στη χώρα μας;
Για παράδειγμα και στους δύο μεγάλους στρατιωτικούς σχηματισμούς της 1ης Στρατιάς και του Αρχηγείου Τακτικής Αεροπορίας, σε διάστημα 18 μηνών, είναι η τρίτη αλλαγή, που γίνεται (Αύγουστος 2009 – Μάρτιος 2010 – 2011). Με δεδομένο δε ότι, τον Αύγουστο του 2011 οι Αρχηγοί του ΓΕΕΘΑ, του ΓΕΣ και του ΓΕΑ, συμπληρώνουν δύο χρόνια παραμονής στις θέσεις τους, το πιθανότερον ή το ενδεχόμενο είναι, εάν, δεν τους δοθεί παράταση στη θητεία τους, να αντικατασταθούν, οπότε θα προκύψουν εκ νέου αλλαγές, σε όλη την κλίμακα, της ιεραρχίας των Ε.Δ. Τούτο σημαίνει με απλά λόγια ότι, λείπει παντελώς ο προγραμματισμός και ο ορθολογισμός, στις Ε.Δ., σε βάρος φυσικά, του αξιόμαχου και της αποτελεσματικότητας τούτων. Αρχηγοί Επιτελείων και μεγάλων σχηματισμών να θεσπισθεί η παραμονή τους, στις θέσεις αυτές, τουλάχιστον για τρία χρόνια.
Από το 2012 όμως, τίθεται σε ισχύ, ο νέος Νόμος 3883/2010, που αφορά την υπηρεσιακή εξέλιξη και ιεραρχία των Ε.Δ. Είναι πιο ευέλικτος, περισσότερο δίκαιος, με αρκετές δικλείδες ασφαλείας, για τους κρινόμενους, εισάγει την αξιοσύνη, την αξιοκρατία, συστατικά στοιχεία απολύτως αναγκαία, για το Στράτευμα. Επιμηκύνεται η παραμονή των αξιωματικών, στις Ε.Δ., όχι όμως, όσο θα έπρεπε και παύει επιτέλους να έχουμε συνταξιούχους αποστράτους σε ηλικία των 48 ετών και αυτή ανεβαίνει πια στα 53. Τα πέντε πλασματικά χρόνια διατηρούνται. Θα πρέπει όμως σιγά – σιγά και αυτά, να καταργηθούν, γιατί βλάπτουν σοβαρά το στράτευμα και την εθνική οικονομία, οπότε η αποστρατεία, των αξ/κών θα γίνεται πλέον σε ηλικία, άνω των 58 ετών, όπως συμβαίνει παντού και εκεί θα πρέπει να είναι ο μελλοντικός μας στόχος. Εξαίρεση αυτού του κανόνα να αποτελέσουν όλοι οι ανώτατοι αξ/κοί των οποίων το όριο ηλικίας, μπορεί να φθάσει άνετα και στα 65 ακόμα χρόνια.
Ο Νόμος αυτός 3883/2010, είναι καινοτόμος, εισάγει το θέμα της απολύτου εκλογής, από το βαθμό του Αντισυνταγματάρχου και πάνω, θέτει. Εκτός Οργανικών Θέσεων, (ΕΟΘ), μέχρι τη συμπλήρωση, πλήρους πραγματικής (συντάξιμης) υπηρεσίας 35 ετών, όλους εκείνους, που με τον προηγούμενο Νόμο, αποστρατεύοντο, ανεξαρτήτως χρόνου, παραμονής στο όπλο, λόγω προαγωγής νεωτέρου τους. Δεν δίδει όμως καθόλου κίνητρα για την απόκτηση πτυχίου ΑΕΙ, στους προερχομένους από τα Ανώτατα Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΣΕΙ) και δεν προσμετράται αυτό, ως ενισχυτικό στοιχείο στην κατ’ απόλυτο εκλογή. Πιστεύω ότι αυτό θα πρέπει σύντομα να θεσπισθεί, καθώς επίσης και η δυνατότητα της κατ’ απόλυτον εκλογής από του βαθμού του Λοχαγού και Ταγματάρχου, εφόσον όμως θα είναι τούτοι κάτοχοι πτυχίων ΑΕΙ.
Όπως είναι γνωστόν στις Ε.Δ. συνυπάρχουν ανέκαθεν, δύο κατηγορίες αξιωματικών, όπως οι προερχόμενοι από τα ΑΕΙ – ΤΕΙ και από τις Ανώτερες Στρατιωτικές Σχολές Υπαξιωματικών (ΑΣΣΥ). Ο Νόμος όμως 3883/2010 είναι επικεντρωμένος στο σύνολό του, για τους αξιωματικούς ΑΣΕΙ και ελάχιστα για τους ΑΣΣΥ και τους οποίους μάλιστα, τους υποβαθμίζει, όταν τους δίδει, καταληκτικό βαθμό Αντισυνταγματάρχου, (με τον προηγούμενο καταργηθέντα Νόμο ήταν του Συνταγματάρχου) ή επί το ευνοϊκότερο, εφόσον αποκτήσουν πτυχίον ΑΕΙ, του Συνταγματάρχου, έναντι Στρατηγού, για τους προερχόμενους από τα ΑΣΕΙ.
Πουθενά σε αυτόν τον Νόμο 3883/2010 και σε αυτό, φέρει μεγάλη τεράστια θα έλεγα ευθύνη, η παρούσα Στρατιωτική Ηγεσία των ΕΔ, δεν αναφέρεται και δεν λαμβάνουν καθόλου υπόψη και πρόνοια, ότι, οι ΑΣΣΥ έχουν ενταχθεί με το Νόμο 2913/2001 στην ανώτερη βαθμίδα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Δηλαδή στα ΤΕΙ. Θα πρέπει πιστεύω για λόγους καθαρά δικαιοσύνης, ηθικής τάξεως, αξιοκρατίας αλλά και για το συμφέρον και μόνο πρωτίστως, των ΕΔ και τηρουμένων, των αναλογιών ΑΣΕΙ – ΑΣΣΥ ο καταληκτικός βαθμός σε αυτούς (ΑΣΣΥ) και κάτω, από αυστηρές όμως προϋποθέσεις, κρίσεις και αξιολογήσεις, να είναι του Συνταγματάρχου και στους κατόχους πτυχίου, ΑΕΙ του Ταξιάρχου και γιατί όχι ακόμα και του Υποστράτηγου.
Συμπερασματικά όμως μπορώ να πω ότι, ο Νόμος 3883/2010, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, ξεκαθαρίζει πολλά θέματα, δεν θίγει όμως καθόλου, την πυραμίδα των αξιωματικών, που είναι υπερβολικά διογκωμένη προς την κορυφή αυτής και ως εκ τούτου, χρειάζεται δραστική μείωση των ανωτάτων βαθμών και για να γίνει τούτο, θα πρέπει να γίνει κατανοητό και αποδεκτό ότι, το Στράτευμα στηρίζεται και βασίζεται στην πειθαρχία και στην ιεραρχία και ότι όσοι εξέρχονται από τα ΑΣΕΙ δεν μπορούν να γίνονται όλο Στρατηγοί και Αρχηγοί Επιτελείου.
Ο βαθμός όσο μεγαλύτερος είναι, για να έχει την ανάλογη αξία και το ανάλογο κύρος, πρέπει γι’ αυτόν που τον κατέχει και φέρει, να εκφράζει, προσπάθεια – αξιοσύνη – ικανότητα – μόρφωση, - αφοσίωση, στα καθήκον και να είναι απόρροια, μιας δοκιμασμένης, πολυεπίπεδης και μακροχρονίου διαδρομής στις ΕΔ. Όσο λιγότεροι Συνταγματάρχες Ταξίαρχοι και Υποστράτηγοι κινούνται στους διαδρόμους των Επιτελείων και των μεγάλων σχηματισμών, τόσο καλύτερα θα είναι, για τις ΕΔ, αλλά και για τους ίδιους τους Αξιωματικούς.
Πιστεύω ότι η πυραμίδα των ΕΔ θέλει εξ υπαρχής και από μηδενική βάση κτίσιμο, ώστε να ανταποκρίνεται, στις πραγματικές ανάγκες και διαστάσεις τούτων και να είναι συνάρτηση, της οροφής του Στρατεύματος και των εν λειτουργία, Μονάδων και Σχηματισμών και όχι, των εν επιστρατεύσει και άλλων εν υπνώσει υπηρεσιών. Και εδώ ισχύει. «Μέτρον Άριστον» και «ουκ εν τω πολλώ το ευ».
Κακά τα ψέματα, χρειαζόμαστε ευέλικτες και ποιοτικά ανώτερες ΕΔ. Και τούτο επιτυγχάνεται όταν, το μεγαλύτερο βάρος, πέσει πάνω στην εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού. Τούτο σημαίνει ότι η όλη εκπαίδευση των στελεχών των ΕΔ, να αναβαθμισθεί και να ταυτισθεί, με τις σημερινές επιχειρησιακές απαιτήσεις τούτων και του επιχειρησιακού περιβάλλοντος, που θα κληθούν να δράσουν. Η ανώτατη Διακλαδική Σχολή πολέμου, θα πρέπει να αναβαθμισθεί, να γίνει διετής, με προγράμματα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, τύπου μεταπτυχιακού. Σε αυτήν θα εισάγονται, με εξετάσεις στις οποίες θα μπορούν να συμμετέχουν, αξιωματικοί Λοχαγού και Ταγματάρχου. και θα φοιτούν ως Ταγματάρχες ή το πολύ Αντισυνταγματάρχες. Να θεσπίσουν γενναία κίνητρα, γύρω από την παιδεία και την εκπαίδευση των αξιωματικών, ώστε συν τω χρόνω, όσο θα φθάνουν στους ανωτάτους βαθμούς, να είναι οι καλύτεροι με αδιαμφισβήτητο κύρος και προσωπικότητα. Κομβικό σημείο, πρέπει να είναι προαγωγή του Συνταγματάρχου, σε Ταξιάρχου. Για να αποκτήσουν οι Ε.Δ. την ηγεσία, που τους αρμόζει, θα πρέπει στους δέκα Συνταγματάρχες, να προάγεται ένας. Και αυτός, να είναι πράγματι ο καλύτερος και η επιλογή του να είναι απόρροια, του υπηρεσιακού του φακέλου και της όλης διαδρομής του, στο όπλο όπως Σχολεία, Σπουδές, Πτυχία ΑΕΙ κ.λπ. και τίποτε άλλο απολύτως. Έτσι με αυτόν τον τρόπο, όσοι στοχεύουν να φθάσουν πολύ ψηλά και στην κορυφή της ιεραρχίας, θα πρέπει να περνούν μέσα από αυστηρές και δίκαιες κρίσεις και αξιολογήσεις και Στρατηγοί θα γίνονται πλέον μόνον, εκείνοι, που θα έχουν όλα τα φόντα και τα εχέγγυα και τίποτε άλλο και ο νοών νοείτο.
Σημείωση: Ο Νόμος αυτός (3883/2010), εισάγει θα έλεγα, στις ΕΔ κάποιο είδος ενιαίας Διοίκησης, με χαλαρό όμως και όχι ουσιαστικό τρόπο. Γνώμη μου, είναι ότι, θα πρέπει ο Α/ΓΕΕΘΑ, να περιεβληθεί και με άλλες πολλαπλές ουσιαστικές αρμοδιότητες, (Διοικητικές Επιχειρησιακές) που θα είναι αναγκαίες και ικανές, να προετοιμάζει, από τον καιρό της ειρήνης, τις ΕΔ για πόλεμο, ώστε, ανά πάσα στιγμή, να μπορεί, χωρίς καμία επιφύλαξη και κανένα κενό, να χρησθεί και να αναλάβει άμεσα, τη θέση του Αρχιστρατήγου αυτών (ΕΔ).

* Ο Μιχαήλ Γκρίλλας είναι Σμήναρχος ε.α.