Λιγότεροι στρατηγοί και στρατόπεδα

«Μαχαίρι» στον Στρατό Ξηράς, μικρότερες αλλά ταχύτερες μονάδες και μείωση του αριθμού των ανώτερων αξιωματικών προβλέπει το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης των Ενόπλων Δυνάμεων

Η αδήριτη ανάγκη περιορισμού των αμυντικών δαπανών, σε συνδυασμό όμως με τις συνθήκες που επικρατούν διεθνώς για δημιουργία σύγχρονων και ευέλικτων Ενόπλων Δυνάμεων, οδηγεί την κυβέρνηση στην αναδιοργάνωσή τους. «Πρέπει να αποφασίσουμε τι Στρατό θέλουμε» δηλώνουν μιλώντας προς «Το Βήμα» ανώτερες πηγές του υπουργείου Εθνικής Αμυνας. Και προσθέτουν: «Οι περικοπές και οι μειώσεις που απαιτούνται δεν γίνονται μόνο λόγω μνημονίου.Είναι αναγκαίες για να προσαρμοστούμε στο νέο περιβάλλον ασφαλείας».

Επιτελείς του Πενταγώνου αναφέρουν: «Η εποχή των μεγάλων αριθμών τελείωσε.Οποιος νομίζει ότι η χώρα μπορεί να διατηρεί 1.700 άρματαείναι γελασμένος». Το σύνθημα που περιγράφει την προσπάθεια της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εθνικής Αμυνας είναι: διακλαδικότητα, ευελιξία και μικρότερες αλλά ταχύτερες μονάδες. Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας κ. Ευ.Βενιζέλος έχει τις τελευταίες εβδομάδες αλλεπάλληλες άτυπες συναντήσεις με τα Γενικά Επιτελεία, τα οποία τού παρουσιάζουν προτάσεις επί της νέας δομής δυνάμεων. Την εβδομάδα που πέρασε παρακολούθησε μάλιστα και παρουσίαση του Ανωτάτου Στρατιωτικού Συμβουλίου.

Τρία είναι τα βήματα τα οποία σχεδιάζονται αυτή την περίοδο, επισημαίνουν στρατιωτικές πηγές. Το πρώτο είναι η συγγραφή της νέας Πολιτικής Εθνικής Αμυνας (ΠΕΑ), η οποία είναι το κείμενο-ομπρέλα που περιγράφει τις απειλές για τη χώρα και θέτει προτεραιότητες για τη δομή δυνάμεων. Μία από τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές της νέας αμυντικής βίβλου θα είναι η κατάργηση της έννοιας του «από Βορρά κινδύνου», η οποία κρίνεται απολύτως παρωχημένη. Το δεύτερο είναι η αναδιοργάνωση της δομής δυνάμεων. Το τρίτο, η κατάρτιση του νέου μεσοπρόθεσμου εξοπλιστικού προγράμματος (ΕΜΠΑΕ).

Το δυσκολότερο κομμάτι, τονίζουν ενημερωμένες πηγές, είναι η διαμόρφωση της νέας δομής, με σκοπό να καταργηθούν πολλές μονάδες-φαντάσματα και τα «πολλά αστέρια», μια ξεκάθαρη αναφορά στον μεγάλο αριθμό στρατηγών, ναυάρχων και πτεράρχων που διατηρούν οι Ενοπλες Δυνάμεις. Ολοι συμφωνούν ότι «στο επίκεντρο των αλλαγών θα βρεθεί ο Στρατός Ξηράς» . Με τους μετριοπαθέστερους υπολογισμούς, οι μειώσεις σε προσωπικό και μέσα πρέπει να φθάσουν το 30%. Σύμφωνα λοιπόν με πληροφορίες, «και σε αντίθεση με τις συντηρητικές προτάσεις του ΓΕΣ», όπως λένε πηγές με γνώση των συζητήσεων, θα πρέπει σε πρώτη φάση να καταργηθεί η 1η Στρατιά στη Λάρισα και τουλάχιστον άλλες εννέα-δέκα βαριές μονάδες- μεταξύ των οποίων τρεις μεραρχίες (η 20ή Μεραρχία Τεθωρακισμένων στην Καβάλα, η Μεραρχία Υποστήριξης στη Λαμία και η 5η Μεραρχία Πεζικού στην Κρήτη). Συνολικά υπάρχουν σε όλη τη χώρα περισσότερα από 800 στρατόπεδα και πρέπει να μειωθούν περίπου στα 500. Η οροφή του προσωπικού σήμερα στον Στρατό Ξηράς έχει οριστεί σε 93.000 άτομα, αλλά σήμερα δεν υπηρετούν περισσότερα από 85.000. Συνολικά και στους τρεις κλάδους η οροφή φθάνει περίπου τις 135.000 άτομα. Περικοπές, αλλά σαφώς πιο περιορισμένες, απαιτούνται και σε Ναυτικό και Αεροπορία. Οι γνωρίζοντες επιμένουν ότι η Ναυτική Διοίκηση Αιγαίου, η Ναυτική Διοίκηση Ιονίου, αλλά και η Ναυτική Διοίκηση Βορείου Ελλάδος πρέπει επίσης να καταργηθούν. Στην Αεροπορία μπορεί να καταργηθεί σειρά σμηναρχιών μάχης, όπως αυτές στο Αγρίνιο, στο Ηράκλειο, στο Τυμπάκι ή στη Σαντορίνη.

Σημαντικές περικοπές απαιτούνται και στα οπλικά συστήματα. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περίπου 1.700 άρματα μάχης, ενώ τα τεθωρακισμένα οχήματα ξεπερνούν τις 2.000. Ενδεικτικό της κακής οργάνωσης ήταν ότι επειδή τα γερμανικά άρματα Leopard 2 έμειναν... άσφαιρα για αρκετά χρόνια, εφόσον αγοράστηκαν χωρίς πυρομαχικά, έπρεπε να παραμείνουν ενεργά και παλαιότερα τανκς, καθώς τα καινούργια έμεναν στις αποθήκες εκτός αν παρουσιάζονταν στις παρελάσεις. Ο αριθμός των πυροβόλων μάχης αγγίζει τα 800. Περίπου το 1/3 αυτών πρέπει είτε να αποσυρθούν είτε να πάρουν τον δρόμο προς τη Χαλυβουργική.

Υπερβολικά κρίνονται από έμπειρα στρατιωτικά στελέχη τα μέσα του Ναυτικού. Στην προτεινόμενη δομή δυνάμεων, ο αριθμός των φρεγατών μειώνεται από 14 σε 12, δεν λείπουν όμως και φωνές υπέρ μεγαλύτερων μειώσεων. Την ίδια στιγμή υπάρχουν 18 πυραυλάκατοι, που θα μπορούσαν όμως να μειωθούν σε 14. Το Πολεμικό Ναυτικό έχει επαναφέρει στο προσκήνιο την απαίτηση για ναυπήγηση έξι κορβετών, και αυτό παρά το γεγονός ότι υπάρχει στα σκαριά- αν και είναι άγνωστο πότε θα υλοποιηθεί- η προμήθεια φρεγατών FRΕΜΜ. Οσον αφορά την Αεροπορία, στελέχη του Πενταγώνου που συμμετέχουν στις συζητήσεις περί δομής τονίζουν ότι «η μη απόσυρση αεροσκαφών όπως τα Α-7 απλώς για τη διατήρηση της οροφής δεν συμφέρει ούτε οικονομικά ούτε επιχειρησιακά» .

Υπάρχουν τρία στοιχεία τα οποία θα μπορούσαν να ενισχύσουν πολλαπλασιαστικά τις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις.Το πρώτο είναι η χρησιμοποίηση μεταφορικών ελικοπτέρων και ταχύπλοων σκαφών, κυρίως για την ταχύτερη μετακίνηση μονάδων στα νησιά του Αιγαίου.Προς το παρόν η δουλειά αυτή γίνεται από τα υπάρχοντα ελικόπτερα τύπου Σινούκ και «Χιούι»,αλλά από την άνοιξη του 2011 αναμένεται να ξεκινήσει η παραλαβή των ΝΗ-90,προμήθεια που «ξεκόλλησε» πριν από λίγους μήνες.

Το δεύτερο είναι η αξιοποίηση των δορυφόρων. Ηδη από τον περασμένο Ιούνιο λειτουργεί στην Τανάγρα ο πρώτος Δορυφορικός Σταθμός Ελλάδος (ΔΣΕ),μέρος της ελληνικής συμμετοχής στο στρατιωτικό δορυφορικό πρόγραμμα Ηelios-ΙΙ. Πρόκειται για ένα από τα πλέον προηγμένα συστήματα παγκοσμίως και το σημαντικότερο σε ευρωπαϊκό επίπεδο.Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ελλάδα συμμετέχει ήδη στην ανάπτυξη του συστήματος ΜUSΙS,που θα αποτελείται από έξι-επτά δορυφόρους και θεωρείται το πλέον φιλόδοξο ευρωπαϊκό σχέδιο στον τομέα αυτόν.

Το τρίτο στοιχείο είναι η καλύτερη αξιοποίηση των υπηρεσιών πληροφοριών,ώστε να υπάρχει και καλύτερη αντίδραση σε περιπτώσεις κρίσης.Εμπειροι στρατιωτικοί σημειώνουν ότι η αλλαγή προσανατολισμού της ΕΥΠ και η έμφαση προς το εσωτερικό δεν βοηθούν το έργο των Ενόπλων Δυνάμεων. Και επισημαίνουν ότι σε πολλές χώρες υπάρχει διάκριση μεταξύ των υπηρεσιών πληροφοριών εσωτερικού και εξωτερικού (με χαρακτηριστικότερα παραδείγματα τη διάκριση FΒΙ- CΙΑ στις ΗΠΑ και ΜΙ5- ΜΙ6 στη Βρετανία).

TΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ
Βρετανία
Μείωση του στρατιωτικού προσωπικού ως 10%, των πυροβόλων και αρμάτων μάχης ως 40%. Αποσύρεται το «Αrk Royal», το μοναδικό αεροπλανοφόρο της Βρετανίας.

Συνολικά, η κυβέρνηση Κάμερον θα επιδιώξει τη μείωση του αμυντικού προϋπολογισμού κατά 8% σε τέσσερα χρόνια.

Σκοπός είναι η εξοικονόμηση περίπου 130 δισ. δολαρίων ως το 2015.

Γερμανία
Κατάργηση της θητείας από την 1ηΙουλίου 2011. Σήμερα η «Μπούντεσβερ» αριθμεί 240.000

άνδρες και εκτιμάται ότι ο αριθμός αυτός θα υποχωρήσει σε 180.000- 185.000.

Ο στόχος είναι να εξοικονομηθούν ετησίως περίπου 500 δισ. ευρώ.

ΗΠΑ
Στις 9 Αυγούστου ανακοινώθηκε το κλείσιμο της US Joint Forces Command με έδρα στο Νόρφολκ της Βιρτζίνια και απασχολούσε περίπου 2.800 στρατιωτικούς και πολιτικούς υπαλλήλους και ο ετήσιος προϋπολογισμός της ανήρχετο σε 240 εκατ. δολάρια.

Εντός τού 2011 θα περικοπεί κατά 25% ο προϋπολογισμός των διαφόρων επιτροπών και διοικητικών συμβουλίων, θα επανεξετασθεί η λειτουργία υπηρεσιών για να αποφευχθούν άχρηστες επικαλύψεις, ενώ θα «παγώσει» ο αριθμός όσων εργάζονται στο γραφείο του υπουργού Αμυνας, σε πολλές διοικήσεις.
ΒΗΜΑ